Inscription Database

Transcription:
------] // tantam illam pestem nulla medicina sanari posse nec poterat verum nostri principes quibus omne studium est quantoli/bet morbo salutem publicam mersam et enectam refovere et integrae valetudini reddere in primis anima adverterunt quae / causa illi morbo vires daret unde foeda et inlicita vectigalia ius haberent quis auctor et patronus esset usurpandis quasi / legitimis quae omnibus legibus et divinis et humanis prohibentur / fiscus dicebatur fiscus non sibi se[[t]]«d» qui lanienae aliorum praetexeretur tertia vel quarta parte ad licentiam foedae rapinae invi/tatus itaque fiscum removerunt a tota harena quid enim Marci Antonini et [[Luci Commodi]] cavendum fisco cum hare/na omnis pecunia horum principum <p=C>ura est nulla cruoris humani adspergine contaminata nullis sordibus foedi quae{s}/stus inquinata et quae tam sanct{a}e paratur quam insumitur itaque facessat sive illut(!) ducentiens annu(u)m seu trecenties / est satis amplum patr<imo=OCI>nium imperio parati(s) ex parsimonia vestra quin etiam ex reliquis lanistarum quae HS quingenties su/pra sunt pars lanistis condonetur ob quae oro vos merita nulla sane inquiunt merita set(!) prohibiti talibus grassaturis sola/cium ferant et in posterum tanto pretio invitentur ad opsequium(!) humanitatis / o magni Impp(eratores) qui scitis altius fundari remedia quae etiam malis consulunt qui se etiam necessarios fecerint etiam fructus tan/tae vestrae providentiae emerget legebatur etiam nunc aput(!) nos oratio sed ubi rumore delatu(m) est qu(a)estus lanistarum recisos fis/cum omnem illam pecuniam quasi contaminatam reliquisse statim sacerdotes fidelissimarum Galliarum vestrarum / concursare gaudere inter se loqui / erat aliquis qui deploraverat fortunas suas creatus sacerdos qui auxilium sibi in provocatione ad principes facta constituerat sed / ibidem ipse primus et de consilio amicorum quid mihi iam cum appellatione omne onus quod patrimonium meum opprimebat sanc/tissimi Impp(eratores) remiserunt iam sacerdos esse et cupio et opto et editionem muneris quam olim detestabamur amplector / itaque gratiae appellationis non solum ab illo verum et a ceteris petitae et quanto plures petentur iam hoc genus causarum diversam formam / habebit et appelle(n)t qui non sunt creati sacerdotes im(m)o populus / quae igitur tantis tam salutarium rerum consili(i)s vestris alia prima esse senten{ten}tia potest quam ut quod singuli sentiunt quod universi / de pectore intimo clamant{e} ego censeam / censeo igitur inprimis agendas maximis Impp(eratoribus) gratias qui salutaribus remedi(i)s fisci ratione post habita labentem civitatium statum et prae/cipitantes iam in ruinas principalium virorum fortuna(s) restituerunt tanto quidem magnificentius quod cum excusatum esset reti/nerent quae ali(i) instituissent et quae longa consuetudo confirmasset tamen <i=O>lli per aeque nequaquam sectae suae congruere arbitra/ti sunt male instituta servare et quae turpiter servanda essent instituere{t} / quamquam autem non nulli arbitrentur de omnibus quae ad nos maximi principes rettulerunt una et succinta sententia censendum / tamen si vos probatis singula specialiter persequar verbis ipsis ex oratione sanctissima ad lucem sententiae translatis ne qua ex parte pravis in/terpretationibus sit loc<u=I>s itaque censeo uti munera quae assiforana / appellantur in sua forma maneant nec egrediantur sump/tu HS XXX(milia) qui autem supra HS XXX(milia) ad LX(milia) usque munus edent is gladiatores tripertito praebeantur numero pari summum pre/tium sit primae parti quinque milia secundae quattuor milia tertiae tria milia a HS LX(milia) ad C(milia) usque trifariam coetus gladiator(um) divisus / sit primi ordinis gladiatoris summum pretium sit VIII(milia) mediae classis VI(milia) deinde quinque porro a centum milibus ad CL(milia) quinque sint mani/puli cuius primi pretium sit XII(milia) secundi X(milia) terti VIII(milia) quarti VI(milia) postremo quinque iam hinc porro a CL(milia) ad CC(milia) et quidquid supra su(r)sum versum / erit infimi gladiatoris pretium sit VI(milia) super eum VII(milia) terti retro VIIII(milia) quarti XII(milia) adusque XV(milia) et haec sit summo ac formo{n}so gladiatori defi/nita quantitas utique in omnibus muneribus quae generatim distincta sunt lanista dimidiam copiam universi numeri promisqu(a)e multitu/dinis praebeat exque his qui gregari appellantur qui melior inter tales erit duobus milibus sub signo pugnet nec quisquam ex eo numero / mille nummum minore lanistas etiam promonendos vili studio qu(a)estus nec e(a)m sibi copiam dimidiae partis praebendae esse ex nu/mero gregariorum uti sciant inpositam sibi necessitatem de ceteris quos meliores opinabantur transferre tantisper plendi nu/meri gregariorum gratia itaque is numerus universae familiae aequis partibus in singulos dies dispartiatur atque ullo die minus quam / dimidia pars gregariorum sit ibi qui eo die dimicabunt utque ea opservato(!) a lanistis quam diligentissime exigatur iniugendum his qui provinciae praesidebunt et legatis vel quaestoribus vel legatis legionum vel iis qui ius dicunt c(larissimis) v(iris) aut procuratores maximorum / principum quibus provinciae rector mandaverit is etiam procurator qui provinciis praesidebunt trans Padum autem perque omnes Italiae / regiones arbitrium iniungendum praefectis alimentis(!) dandis si aderunt vel viae curatori aut si nec is praesens erit iuridico vel / tum classis praetoriae praefecto / item censeo de exceptis ita opservandum(!) ut praecipuum mercedis gladiator sibi quisque paciscatur eius pecuniae quae ob hanc causam excipi/ebatur quartam portionem liber serv(u)s autem quintam accipiat de pretiis autem gladiatorum opservari paulo ante censui secundum praescrip/tum divinae orationis sed ut ea pretia ad eas civitates pertinea(n)t in quibus ampliora gladiatorum pretia flagrabant quod si quibus civitatibus / res publica tenuior est non eadem serventur quae aput(!) fortiores civitates scripta sunt nec supra modum virium inerent sed hactenus in eundem / ut qu(a)e in publicis privatisque rationibus repperientur pretia summa ac media ac postrema si quidem provinciarum eae civitates sunt ab eo / qui praesidebit provinciae opserventur(!) ceterarum autem iuridico vel curatore {pro}v{inc}iae vel classis praetoriae praefecto vel procuratori / maxumorum(!) principum vel cuiusque civitatis potestas qu(a)e ibi prima erit atque ita rationibus decem retroversum annorum inspectis exemplis / munerum in quaque civitate editorum consideratis consti[tua]ntur ab eo cuius arbitratus erit de tribus preti(i)s vel si melius ei videbitur / ex eo modo quem peraequ[e] fi[er]i legit trifariam pretia diducantur eaque forma etiam in posterum servetur sciantque v(iri) c(larissimi) qui procon/sules paulo ante profecti sunt intra suum quisque annum it(!) negotium exsequi se oportere (e)t ii etiam qui non sortito provincias / regunt intra annum / ad Gallias sedet princeps(!) qui in civitatibus splendidissimarum Galliarum vetere more et sacro ritu expectantur ne ampliore pretio / lanistae praebeant quam binis milibus cum maximi pr[in]cipes oratione sua praedixerint fore ut damnatum ad gladium / procurator eorum non plure quam sex aureis lanistis pra[ebea]t / sacerdotes quoque provinciarum quibus nullum [cum lanist]is negot[i]u[m] erit gladiatores a prioribus sacerdotibus sus/ceptos vel si placeat auctoratos recipiunt at post edition(em) pl[u]re ex p[re]tio in succendentes trans[f]erunt ne quis singulatim aliquem / rei gladiatoriae causa vendat plure quam lanistis est pretium pers[olu]tum / is autem qui aput(!) tribunum plebei c(larissimum) v(irum) sponte ad dimicandum profitebitur cum habeat ex lege pretium duo milia si liberatus discri/men instauraverit aestimatio eius post hac HS XII(milia) non excedat is quoque qui senior atque inabilior operam suam denuo // [------

Majuscle:
]

TANTAM ILLAM PESTEM NVLLA MEDICINA SANARI POSSE NEC POTERAT VERVM NOSTRI PRINCIPES QVIBVS OMNE STVDIVM EST QVANTOLI
BET MORBO SALVTEM PVBLICAM MERSAM ET ENECTAM REFOVERE ET INTEGRAE VALETVDINI REDDERE IN PRIMIS ANIMA ADVERTERVNT QVAE
CAVSA ILLI MORBO VIRES DARET VNDE FOEDA ET INLICITA VECTIGALIA IVS HABERENT QVIS AVCTOR ET PATRONVS ESSET VSVRPANDIS QVASI
LEGITIMIS QVAE OMNIBVS LEGIBVS ET DIVINIS ET HVMANIS PROHIBENTVR
FISCVS DICEBATVR FISCVS NON SIBI SE[[T]]«D» QVI LANIENAE ALIORVM PRAETEXERETVR TERTIA VEL QVARTA PARTE AD LICENTIAM FOEDAE RAPINAE INVI
TATVS ITAQVE FISCVM REMOVERVNT A TOTA HARENA QVID ENIM MARCI ANTONINI ET [[LVCI COMMODI]] CAVENDVM FISCO CVM HARE
NA OMNIS PECVNIA HORVM PRINCIPVM CVRA EST NVLLA CRVORIS HVMANI ADSPERGINE CONTAMINATA NVLLIS SORDIBVS FOEDI QVAES
STVS INQVINATA ET QVAE TAM SANCTAE PARATVR QVAM INSVMITVR ITAQVE FACESSAT SIVE ILLVT DVCENTIENS ANNVM SEV TRECENTIES
EST SATIS AMPLVM PATROCINIVM IMPERIO PARATI EX PARSIMONIA VESTRA QVIN ETIAM EX RELIQVIS LANISTARVM QVAE HS QVINGENTIES SV
PRA SVNT PARS LANISTIS CONDONETVR OB QVAE ORO VOS MERITA NVLLA SANE INQVIVNT MERITA SET PROHIBITI TALIBVS GRASSATVRIS SOLA
CIVM FERANT ET IN POSTERVM TANTO PRETIO INVITENTVR AD OPSEQVIVM HVMANITATIS
O MAGNI IMPP QVI SCITIS ALTIVS FVNDARI REMEDIA QVAE ETIAM MALIS CONSVLVNT QVI SE ETIAM NECESSARIOS FECERINT ETIAM FRVCTVS TAN
TAE VESTRAE PROVIDENTIAE EMERGET LEGEBATVR ETIAM NVNC APVT NOS ORATIO SED VBI RVMORE DELATV EST QVESTVS LANISTARVM RECISOS FIS
CVM OMNEM ILLAM PECVNIAM QVASI CONTAMINATAM RELIQVISSE STATIM SACERDOTES FIDELISSIMARVM GALLIARVM VESTRARVM
CONCVRSARE GAVDERE INTER SE LOQVI
ERAT ALIQVIS QVI DEPLORAVERAT FORTVNAS SVAS CREATVS SACERDOS QVI AVXILIVM SIBI IN PROVOCATIONE AD PRINCIPES FACTA CONSTITVERAT SED
IBIDEM IPSE PRIMVS ET DE CONSILIO AMICORVM QVID MIHI IAM CVM APPELLATIONE OMNE ONVS QVOD PATRIMONIVM MEVM OPPRIMEBAT SANC
TISSIMI IMPP REMISERVNT IAM SACERDOS ESSE ET CVPIO ET OPTO ET EDITIONEM MVNERIS QVAM OLIM DETESTABAMVR AMPLECTOR
ITAQVE GRATIAE APPELLATIONIS NON SOLVM AB ILLO VERVM ET A CETERIS PETITAE ET QVANTO PLVRES PETENTVR IAM HOC GENVS CAVSARVM DIVERSAM FORMAM
HABEBIT ET APPELLET QVI NON SVNT CREATI SACERDOTES IMO POPVLVS
QVAE IGITVR TANTIS TAM SALVTARIVM RERVM CONSILIS VESTRIS ALIA PRIMA ESSE SENTENTENTIA POTEST QVAM VT QVOD SINGVLI SENTIVNT QVOD VNIVERSI
DE PECTORE INTIMO CLAMANTE EGO CENSEAM
CENSEO IGITVR INPRIMIS AGENDAS MAXIMIS IMPP GRATIAS QVI SALVTARIBVS REMEDIS FISCI RATIONE POST HABITA LABENTEM CIVITATIVM STATVM ET PRAE
CIPITANTES IAM IN RVINAS PRINCIPALIVM VIRORVM FORTVNA RESTITVERVNT TANTO QVIDEM MAGNIFICENTIVS QVOD CVM EXCVSATVM ESSET RETI
NERENT QVAE ALI INSTITVISSENT ET QVAE LONGA CONSVETVDO CONFIRMASSET TAMEN OLLI PER AEQVE NEQVAQVAM SECTAE SVAE CONGRVERE ARBITRA
TI SVNT MALE INSTITVTA SERVARE ET QVAE TVRPITER SERVANDA ESSENT INSTITVERET
QVAMQVAM AVTEM NON NVLLI ARBITRENTVR DE OMNIBVS QVAE AD NOS MAXIMI PRINCIPES RETTVLERVNT VNA ET SVCCINTA SENTENTIA CENSENDVM
TAMEN SI VOS PROBATIS SINGVLA SPECIALITER PERSEQVAR VERBIS IPSIS EX ORATIONE SANCTISSIMA AD LVCEM SENTENTIAE TRANSLATIS NE QVA EX PARTE PRAVIS IN
TERPRETATIONIBVS SIT LOCIS ITAQVE CENSEO VTI MVNERA QVAE ASSIFORANA
APPELLANTVR IN SVA FORMA MANEANT NEC EGREDIANTVR SVMP
TV HS XXX QVI AVTEM SVPRA HS XXX AD LX VSQVE MVNVS EDENT IS GLADIATORES TRIPERTITO PRAEBEANTVR NVMERO PARI SVMMVM PRE
TIVM SIT PRIMAE PARTI QVINQVE MILIA SECVNDAE QVATTVOR MILIA TERTIAE TRIA MILIA A HS LX AD C VSQVE TRIFARIAM COETVS GLADIATOR DIVISVS
SIT PRIMI ORDINIS GLADIATORIS SVMMVM PRETIVM SIT VIII MEDIAE CLASSIS VI DEINDE QVINQVE PORRO A CENTVM MILIBVS AD CL QVINQVE SINT MANI
PVLI CVIVS PRIMI PRETIVM SIT XII SECVNDI X TERTI VIII QVARTI VI POSTREMO QVINQVE IAM HINC PORRO A CL AD CC ET QVIDQVID SVPRA SVSVM VERSVM
ERIT INFIMI GLADIATORIS PRETIVM SIT VI SVPER EVM VII TERTI RETRO VIIII QVARTI XII ADVSQVE XV ET HAEC SIT SVMMO AC FORMONSO GLADIATORI DEFI
NITA QVANTITAS VTIQVE IN OMNIBVS MVNERIBVS QVAE GENERATIM DISTINCTA SVNT LANISTA DIMIDIAM COPIAM VNIVERSI NVMERI PROMISQVE MVLTITV
DINIS PRAEBEAT EXQVE HIS QVI GREGARI APPELLANTVR QVI MELIOR INTER TALES ERIT DVOBVS MILIBVS SVB SIGNO PVGNET NEC QVISQVAM EX EO NVMERO
MILLE NVMMVM MINORE LANISTAS ETIAM PROMONENDOS VILI STVDIO QVESTVS NEC EM SIBI COPIAM DIMIDIAE PARTIS PRAEBENDAE ESSE EX NV
MERO GREGARIORVM VTI SCIANT INPOSITAM SIBI NECESSITATEM DE CETERIS QVOS MELIORES OPINABANTVR TRANSFERRE TANTISPER PLENDI NV
MERI GREGARIORVM GRATIA ITAQVE IS NVMERVS VNIVERSAE FAMILIAE AEQVIS PARTIBVS IN SINGVLOS DIES DISPARTIATVR ATQVE VLLO DIE MINVS QVAM
DIMIDIA PARS GREGARIORVM SIT IBI QVI EO DIE DIMICABVNT VTQVE EA OPSERVATO A LANISTIS QVAM DILIGENTISSIME EXIGATVR INIVGENDVM HIS QVI PROVINCIAE PRAESIDEBVNT ET LEGATIS VEL QVAESTORIBVS VEL LEGATIS LEGIONVM VEL IIS QVI IVS DICVNT C V AVT PROCVRATORES MAXIMORVM
PRINCIPVM QVIBVS PROVINCIAE RECTOR MANDAVERIT IS ETIAM PROCVRATOR QVI PROVINCIIS PRAESIDEBVNT TRANS PADVM AVTEM PERQVE OMNES ITALIAE
REGIONES ARBITRIVM INIVNGENDVM PRAEFECTIS ALIMENTIS DANDIS SI ADERVNT VEL VIAE CVRATORI AVT SI NEC IS PRAESENS ERIT IVRIDICO VEL
TVM CLASSIS PRAETORIAE PRAEFECTO
ITEM CENSEO DE EXCEPTIS ITA OPSERVANDVM VT PRAECIPVVM MERCEDIS GLADIATOR SIBI QVISQVE PACISCATVR EIVS PECVNIAE QVAE OB HANC CAVSAM EXCIPI
EBATVR QVARTAM PORTIONEM LIBER SERVS AVTEM QVINTAM ACCIPIAT DE PRETIIS AVTEM GLADIATORVM OPSERVARI PAVLO ANTE CENSVI SECVNDVM PRAESCRIP
TVM DIVINAE ORATIONIS SED VT EA PRETIA AD EAS CIVITATES PERTINEAT IN QVIBVS AMPLIORA GLADIATORVM PRETIA FLAGRABANT QVOD SI QVIBVS CIVITATIBVS
RES PVBLICA TENVIOR EST NON EADEM SERVENTVR QVAE APVT FORTIORES CIVITATES SCRIPTA SVNT NEC SVPRA MODVM VIRIVM INERENT SED HACTENVS IN EVNDEM
VT QVE IN PVBLICIS PRIVATISQVE RATIONIBVS REPPERIENTVR PRETIA SVMMA AC MEDIA AC POSTREMA SI QVIDEM PROVINCIARVM EAE CIVITATES SVNT AB EO
QVI PRAESIDEBIT PROVINCIAE OPSERVENTVR CETERARVM AVTEM IVRIDICO VEL CVRATORE PROVINCIAE VEL CLASSIS PRAETORIAE PRAEFECTO VEL PROCVRATORI
MAXVMORVM PRINCIPVM VEL CVIVSQVE CIVITATIS POTESTAS QVE IBI PRIMA ERIT ATQVE ITA RATIONIBVS DECEM RETROVERSVM ANNORVM INSPECTIS EXEMPLIS
MVNERVM IN QVAQVE CIVITATE EDITORVM CONSIDERATIS CONSTI[ ]NTVR AB EO CVIVS ARBITRATVS ERIT DE TRIBVS PRETIS VEL SI MELIVS EI VIDEBITVR
EX EO MODO QVEM PERAEQV[ ] FI[ ]I LEGIT TRIFARIAM PRETIA DIDVCANTVR EAQVE FORMA ETIAM IN POSTERVM SERVETVR SCIANTQVE V C QVI PROCON
SVLES PAVLO ANTE PROFECTI SVNT INTRA SVVM QVISQVE ANNVM IT NEGOTIVM EXSEQVI SE OPORTERE T II ETIAM QVI NON SORTITO PROVINCIAS
REGVNT INTRA ANNVM
AD GALLIAS SEDET PRINCEPS QVI IN CIVITATIBVS SPLENDIDISSIMARVM GALLIARVM VETERE MORE ET SACRO RITV EXPECTANTVR NE AMPLIORE PRETIO
LANISTAE PRAEBEANT QVAM BINIS MILIBVS CVM MAXIMI PR[ ]CIPES ORATIONE SVA PRAEDIXERINT FORE VT DAMNATVM AD GLADIVM
PROCVRATOR EORVM NON PLVRE QVAM SEX AVREIS LANISTIS PRA[ ]T
SACERDOTES QVOQVE PROVINCIARVM QVIBVS NVLLVM [ ]IS NEGOT[ ]V[ ] ERIT GLADIATORES A PRIORIBVS SACERDOTIBVS SVS
CEPTOS VEL SI PLACEAT AVCTORATOS RECIPIVNT AT POST EDITION PL[ ]RE EX P[ ]TIO IN SVCCENDENTES TRANS[ ]ERVNT NE QVIS SINGVLATIM ALIQVEM
REI GLADIATORIAE CAVSA VENDAT PLVRE QVAM LANISTIS EST PRETIVM PERS[ ]TVM
IS AVTEM QVI APVT TRIBVNVM PLEBEI C V SPONTE AD DIMICANDVM PROFITEBITVR CVM HABEAT EX LEGE PRETIVM DVO MILIA SI LIBERATVS DISCRI
MEN INSTAVRAVERIT AESTIMATIO EIVS POST HAC HS XII NON EXCEDAT IS QVOQVE QVI SENIOR ATQVE INABILIOR OPERAM SVAM DENVO

[

Transcription	Majuscle
------]	]
tantam illam pestem nulla medicina sanari posse nec poterat verum nostri principes quibus omne studium est quantoli-	TANTAM ILLAM PESTEM NVLLA MEDICINA SANARI POSSE NEC POTERAT VERVM NOSTRI PRINCIPES QVIBVS OMNE STVDIVM EST QVANTOLI
bet morbo salutem publicam mersam et enectam refovere et integrae valetudini reddere in primis anima adverterunt quae	BET MORBO SALVTEM PVBLICAM MERSAM ET ENECTAM REFOVERE ET INTEGRAE VALETVDINI REDDERE IN PRIMIS ANIMA ADVERTERVNT QVAE
causa illi morbo vires daret unde foeda et inlicita vectigalia ius haberent quis auctor et patronus esset usurpandis quasi	CAVSA ILLI MORBO VIRES DARET VNDE FOEDA ET INLICITA VECTIGALIA IVS HABERENT QVIS AVCTOR ET PATRONVS ESSET VSVRPANDIS QVASI
legitimis quae omnibus legibus et divinis et humanis prohibentur	LEGITIMIS QVAE OMNIBVS LEGIBVS ET DIVINIS ET HVMANIS PROHIBENTVR
fiscus dicebatur fiscus non sibi se[[t]]«d» qui lanienae aliorum praetexeretur tertia vel quarta parte ad licentiam foedae rapinae invi-	FISCVS DICEBATVR FISCVS NON SIBI SE[[T]]«D» QVI LANIENAE ALIORVM PRAETEXERETVR TERTIA VEL QVARTA PARTE AD LICENTIAM FOEDAE RAPINAE INVI
tatus itaque fiscum removerunt a tota harena quid enim Marci Antonini et [[Luci Commodi]] cavendum fisco cum hare-	TATVS ITAQVE FISCVM REMOVERVNT A TOTA HARENA QVID ENIM MARCI ANTONINI ET [[LVCI COMMODI]] CAVENDVM FISCO CVM HARE
na omnis pecunia horum principum <p=C>ura est nulla cruoris humani adspergine contaminata nullis sordibus foedi quae{s}-	NA OMNIS PECVNIA HORVM PRINCIPVM CVRA EST NVLLA CRVORIS HVMANI ADSPERGINE CONTAMINATA NVLLIS SORDIBVS FOEDI QVAES
stus inquinata et quae tam sanct{a}e paratur quam insumitur itaque facessat sive illut(!) ducentiens annu(u)m seu trecenties	STVS INQVINATA ET QVAE TAM SANCTAE PARATVR QVAM INSVMITVR ITAQVE FACESSAT SIVE ILLVT DVCENTIENS ANNVM SEV TRECENTIES
est satis amplum patr<imo=OCI>nium imperio parati(s) ex parsimonia vestra quin etiam ex reliquis lanistarum quae HS quingenties su-	EST SATIS AMPLVM PATROCINIVM IMPERIO PARATI EX PARSIMONIA VESTRA QVIN ETIAM EX RELIQVIS LANISTARVM QVAE HS QVINGENTIES SV
pra sunt pars lanistis condonetur ob quae oro vos merita nulla sane inquiunt merita set(!) prohibiti talibus grassaturis sola-	PRA SVNT PARS LANISTIS CONDONETVR OB QVAE ORO VOS MERITA NVLLA SANE INQVIVNT MERITA SET PROHIBITI TALIBVS GRASSATVRIS SOLA
cium ferant et in posterum tanto pretio invitentur ad opsequium(!) humanitatis	CIVM FERANT ET IN POSTERVM TANTO PRETIO INVITENTVR AD OPSEQVIVM HVMANITATIS
o magni Impp(eratores) qui scitis altius fundari remedia quae etiam malis consulunt qui se etiam necessarios fecerint etiam fructus tan-	O MAGNI IMPP QVI SCITIS ALTIVS FVNDARI REMEDIA QVAE ETIAM MALIS CONSVLVNT QVI SE ETIAM NECESSARIOS FECERINT ETIAM FRVCTVS TAN
tae vestrae providentiae emerget legebatur etiam nunc aput(!) nos oratio sed ubi rumore delatu(m) est qu(a)estus lanistarum recisos fis-	TAE VESTRAE PROVIDENTIAE EMERGET LEGEBATVR ETIAM NVNC APVT NOS ORATIO SED VBI RVMORE DELATV EST QVESTVS LANISTARVM RECISOS FIS
cum omnem illam pecuniam quasi contaminatam reliquisse statim sacerdotes fidelissimarum Galliarum vestrarum	CVM OMNEM ILLAM PECVNIAM QVASI CONTAMINATAM RELIQVISSE STATIM SACERDOTES FIDELISSIMARVM GALLIARVM VESTRARVM
concursare gaudere inter se loqui	CONCVRSARE GAVDERE INTER SE LOQVI
erat aliquis qui deploraverat fortunas suas creatus sacerdos qui auxilium sibi in provocatione ad principes facta constituerat sed	ERAT ALIQVIS QVI DEPLORAVERAT FORTVNAS SVAS CREATVS SACERDOS QVI AVXILIVM SIBI IN PROVOCATIONE AD PRINCIPES FACTA CONSTITVERAT SED
ibidem ipse primus et de consilio amicorum quid mihi iam cum appellatione omne onus quod patrimonium meum opprimebat sanc-	IBIDEM IPSE PRIMVS ET DE CONSILIO AMICORVM QVID MIHI IAM CVM APPELLATIONE OMNE ONVS QVOD PATRIMONIVM MEVM OPPRIMEBAT SANC
tissimi Impp(eratores) remiserunt iam sacerdos esse et cupio et opto et editionem muneris quam olim detestabamur amplector	TISSIMI IMPP REMISERVNT IAM SACERDOS ESSE ET CVPIO ET OPTO ET EDITIONEM MVNERIS QVAM OLIM DETESTABAMVR AMPLECTOR
itaque gratiae appellationis non solum ab illo verum et a ceteris petitae et quanto plures petentur iam hoc genus causarum diversam formam	ITAQVE GRATIAE APPELLATIONIS NON SOLVM AB ILLO VERVM ET A CETERIS PETITAE ET QVANTO PLVRES PETENTVR IAM HOC GENVS CAVSARVM DIVERSAM FORMAM
habebit et appelle(n)t qui non sunt creati sacerdotes im(m)o populus	HABEBIT ET APPELLET QVI NON SVNT CREATI SACERDOTES IMO POPVLVS
quae igitur tantis tam salutarium rerum consili(i)s vestris alia prima esse senten{ten}tia potest quam ut quod singuli sentiunt quod universi	QVAE IGITVR TANTIS TAM SALVTARIVM RERVM CONSILIS VESTRIS ALIA PRIMA ESSE SENTENTENTIA POTEST QVAM VT QVOD SINGVLI SENTIVNT QVOD VNIVERSI
de pectore intimo clamant{e} ego censeam	DE PECTORE INTIMO CLAMANTE EGO CENSEAM
censeo igitur inprimis agendas maximis Impp(eratoribus) gratias qui salutaribus remedi(i)s fisci ratione post habita labentem civitatium statum et prae-	CENSEO IGITVR INPRIMIS AGENDAS MAXIMIS IMPP GRATIAS QVI SALVTARIBVS REMEDIS FISCI RATIONE POST HABITA LABENTEM CIVITATIVM STATVM ET PRAE
cipitantes iam in ruinas principalium virorum fortuna(s) restituerunt tanto quidem magnificentius quod cum excusatum esset reti-	CIPITANTES IAM IN RVINAS PRINCIPALIVM VIRORVM FORTVNA RESTITVERVNT TANTO QVIDEM MAGNIFICENTIVS QVOD CVM EXCVSATVM ESSET RETI
nerent quae ali(i) instituissent et quae longa consuetudo confirmasset tamen <i=O>lli per aeque nequaquam sectae suae congruere arbitra-	NERENT QVAE ALI INSTITVISSENT ET QVAE LONGA CONSVETVDO CONFIRMASSET TAMEN OLLI PER AEQVE NEQVAQVAM SECTAE SVAE CONGRVERE ARBITRA
ti sunt male instituta servare et quae turpiter servanda essent instituere{t}	TI SVNT MALE INSTITVTA SERVARE ET QVAE TVRPITER SERVANDA ESSENT INSTITVERET
quamquam autem non nulli arbitrentur de omnibus quae ad nos maximi principes rettulerunt una et succinta sententia censendum	QVAMQVAM AVTEM NON NVLLI ARBITRENTVR DE OMNIBVS QVAE AD NOS MAXIMI PRINCIPES RETTVLERVNT VNA ET SVCCINTA SENTENTIA CENSENDVM
tamen si vos probatis singula specialiter persequar verbis ipsis ex oratione sanctissima ad lucem sententiae translatis ne qua ex parte pravis in-	TAMEN SI VOS PROBATIS SINGVLA SPECIALITER PERSEQVAR VERBIS IPSIS EX ORATIONE SANCTISSIMA AD LVCEM SENTENTIAE TRANSLATIS NE QVA EX PARTE PRAVIS IN
terpretationibus sit loc<u=I>s itaque censeo uti munera quae assiforana	TERPRETATIONIBVS SIT LOCIS ITAQVE CENSEO VTI MVNERA QVAE ASSIFORANA
appellantur in sua forma maneant nec egrediantur sump-	APPELLANTVR IN SVA FORMA MANEANT NEC EGREDIANTVR SVMP
tu HS XXX(milia) qui autem supra HS XXX(milia) ad LX(milia) usque munus edent is gladiatores tripertito praebeantur numero pari summum pre-	TV HS XXX QVI AVTEM SVPRA HS XXX AD LX VSQVE MVNVS EDENT IS GLADIATORES TRIPERTITO PRAEBEANTVR NVMERO PARI SVMMVM PRE
tium sit primae parti quinque milia secundae quattuor milia tertiae tria milia a HS LX(milia) ad C(milia) usque trifariam coetus gladiator(um) divisus	TIVM SIT PRIMAE PARTI QVINQVE MILIA SECVNDAE QVATTVOR MILIA TERTIAE TRIA MILIA A HS LX AD C VSQVE TRIFARIAM COETVS GLADIATOR DIVISVS
sit primi ordinis gladiatoris summum pretium sit VIII(milia) mediae classis VI(milia) deinde quinque porro a centum milibus ad CL(milia) quinque sint mani-	SIT PRIMI ORDINIS GLADIATORIS SVMMVM PRETIVM SIT VIII MEDIAE CLASSIS VI DEINDE QVINQVE PORRO A CENTVM MILIBVS AD CL QVINQVE SINT MANI
puli cuius primi pretium sit XII(milia) secundi X(milia) terti VIII(milia) quarti VI(milia) postremo quinque iam hinc porro a CL(milia) ad CC(milia) et quidquid supra su(r)sum versum	PVLI CVIVS PRIMI PRETIVM SIT XII SECVNDI X TERTI VIII QVARTI VI POSTREMO QVINQVE IAM HINC PORRO A CL AD CC ET QVIDQVID SVPRA SVSVM VERSVM
erit infimi gladiatoris pretium sit VI(milia) super eum VII(milia) terti retro VIIII(milia) quarti XII(milia) adusque XV(milia) et haec sit summo ac formo{n}so gladiatori defi-	ERIT INFIMI GLADIATORIS PRETIVM SIT VI SVPER EVM VII TERTI RETRO VIIII QVARTI XII ADVSQVE XV ET HAEC SIT SVMMO AC FORMONSO GLADIATORI DEFI
nita quantitas utique in omnibus muneribus quae generatim distincta sunt lanista dimidiam copiam universi numeri promisqu(a)e multitu-	NITA QVANTITAS VTIQVE IN OMNIBVS MVNERIBVS QVAE GENERATIM DISTINCTA SVNT LANISTA DIMIDIAM COPIAM VNIVERSI NVMERI PROMISQVE MVLTITV
dinis praebeat exque his qui gregari appellantur qui melior inter tales erit duobus milibus sub signo pugnet nec quisquam ex eo numero	DINIS PRAEBEAT EXQVE HIS QVI GREGARI APPELLANTVR QVI MELIOR INTER TALES ERIT DVOBVS MILIBVS SVB SIGNO PVGNET NEC QVISQVAM EX EO NVMERO
mille nummum minore lanistas etiam promonendos vili studio qu(a)estus nec e(a)m sibi copiam dimidiae partis praebendae esse ex nu-	MILLE NVMMVM MINORE LANISTAS ETIAM PROMONENDOS VILI STVDIO QVESTVS NEC EM SIBI COPIAM DIMIDIAE PARTIS PRAEBENDAE ESSE EX NV
mero gregariorum uti sciant inpositam sibi necessitatem de ceteris quos meliores opinabantur transferre tantisper plendi nu-	MERO GREGARIORVM VTI SCIANT INPOSITAM SIBI NECESSITATEM DE CETERIS QVOS MELIORES OPINABANTVR TRANSFERRE TANTISPER PLENDI NV
meri gregariorum gratia itaque is numerus universae familiae aequis partibus in singulos dies dispartiatur atque ullo die minus quam	MERI GREGARIORVM GRATIA ITAQVE IS NVMERVS VNIVERSAE FAMILIAE AEQVIS PARTIBVS IN SINGVLOS DIES DISPARTIATVR ATQVE VLLO DIE MINVS QVAM
dimidia pars gregariorum sit ibi qui eo die dimicabunt utque ea opservato(!) a lanistis quam diligentissime exigatur iniugendum his qui provinciae praesidebunt et legatis vel quaestoribus vel legatis legionum vel iis qui ius dicunt c(larissimis) v(iris) aut procuratores maximorum	DIMIDIA PARS GREGARIORVM SIT IBI QVI EO DIE DIMICABVNT VTQVE EA OPSERVATO A LANISTIS QVAM DILIGENTISSIME EXIGATVR INIVGENDVM HIS QVI PROVINCIAE PRAESIDEBVNT ET LEGATIS VEL QVAESTORIBVS VEL LEGATIS LEGIONVM VEL IIS QVI IVS DICVNT C V AVT PROCVRATORES MAXIMORVM
principum quibus provinciae rector mandaverit is etiam procurator qui provinciis praesidebunt trans Padum autem perque omnes Italiae	PRINCIPVM QVIBVS PROVINCIAE RECTOR MANDAVERIT IS ETIAM PROCVRATOR QVI PROVINCIIS PRAESIDEBVNT TRANS PADVM AVTEM PERQVE OMNES ITALIAE
regiones arbitrium iniungendum praefectis alimentis(!) dandis si aderunt vel viae curatori aut si nec is praesens erit iuridico vel	REGIONES ARBITRIVM INIVNGENDVM PRAEFECTIS ALIMENTIS DANDIS SI ADERVNT VEL VIAE CVRATORI AVT SI NEC IS PRAESENS ERIT IVRIDICO VEL
tum classis praetoriae praefecto	TVM CLASSIS PRAETORIAE PRAEFECTO
item censeo de exceptis ita opservandum(!) ut praecipuum mercedis gladiator sibi quisque paciscatur eius pecuniae quae ob hanc causam excipi-	ITEM CENSEO DE EXCEPTIS ITA OPSERVANDVM VT PRAECIPVVM MERCEDIS GLADIATOR SIBI QVISQVE PACISCATVR EIVS PECVNIAE QVAE OB HANC CAVSAM EXCIPI
ebatur quartam portionem liber serv(u)s autem quintam accipiat de pretiis autem gladiatorum opservari paulo ante censui secundum praescrip-	EBATVR QVARTAM PORTIONEM LIBER SERVS AVTEM QVINTAM ACCIPIAT DE PRETIIS AVTEM GLADIATORVM OPSERVARI PAVLO ANTE CENSVI SECVNDVM PRAESCRIP
tum divinae orationis sed ut ea pretia ad eas civitates pertinea(n)t in quibus ampliora gladiatorum pretia flagrabant quod si quibus civitatibus	TVM DIVINAE ORATIONIS SED VT EA PRETIA AD EAS CIVITATES PERTINEAT IN QVIBVS AMPLIORA GLADIATORVM PRETIA FLAGRABANT QVOD SI QVIBVS CIVITATIBVS
res publica tenuior est non eadem serventur quae aput(!) fortiores civitates scripta sunt nec supra modum virium inerent sed hactenus in eundem	RES PVBLICA TENVIOR EST NON EADEM SERVENTVR QVAE APVT FORTIORES CIVITATES SCRIPTA SVNT NEC SVPRA MODVM VIRIVM INERENT SED HACTENVS IN EVNDEM
ut qu(a)e in publicis privatisque rationibus repperientur pretia summa ac media ac postrema si quidem provinciarum eae civitates sunt ab eo	VT QVE IN PVBLICIS PRIVATISQVE RATIONIBVS REPPERIENTVR PRETIA SVMMA AC MEDIA AC POSTREMA SI QVIDEM PROVINCIARVM EAE CIVITATES SVNT AB EO
qui praesidebit provinciae opserventur(!) ceterarum autem iuridico vel curatore {pro}v{inc}iae vel classis praetoriae praefecto vel procuratori	QVI PRAESIDEBIT PROVINCIAE OPSERVENTVR CETERARVM AVTEM IVRIDICO VEL CVRATORE PROVINCIAE VEL CLASSIS PRAETORIAE PRAEFECTO VEL PROCVRATORI
maxumorum(!) principum vel cuiusque civitatis potestas qu(a)e ibi prima erit atque ita rationibus decem retroversum annorum inspectis exemplis	MAXVMORVM PRINCIPVM VEL CVIVSQVE CIVITATIS POTESTAS QVE IBI PRIMA ERIT ATQVE ITA RATIONIBVS DECEM RETROVERSVM ANNORVM INSPECTIS EXEMPLIS
munerum in quaque civitate editorum consideratis consti[tua]ntur ab eo cuius arbitratus erit de tribus preti(i)s vel si melius ei videbitur	MVNERVM IN QVAQVE CIVITATE EDITORVM CONSIDERATIS CONSTI[ ]NTVR AB EO CVIVS ARBITRATVS ERIT DE TRIBVS PRETIS VEL SI MELIVS EI VIDEBITVR
ex eo modo quem peraequ[e] fi[er]i legit trifariam pretia diducantur eaque forma etiam in posterum servetur sciantque v(iri) c(larissimi) qui procon-	EX EO MODO QVEM PERAEQV[ ] FI[ ]I LEGIT TRIFARIAM PRETIA DIDVCANTVR EAQVE FORMA ETIAM IN POSTERVM SERVETVR SCIANTQVE V C QVI PROCON
sules paulo ante profecti sunt intra suum quisque annum it(!) negotium exsequi se oportere (e)t ii etiam qui non sortito provincias	SVLES PAVLO ANTE PROFECTI SVNT INTRA SVVM QVISQVE ANNVM IT NEGOTIVM EXSEQVI SE OPORTERE T II ETIAM QVI NON SORTITO PROVINCIAS
regunt intra annum	REGVNT INTRA ANNVM
ad Gallias sedet princeps(!) qui in civitatibus splendidissimarum Galliarum vetere more et sacro ritu expectantur ne ampliore pretio	AD GALLIAS SEDET PRINCEPS QVI IN CIVITATIBVS SPLENDIDISSIMARVM GALLIARVM VETERE MORE ET SACRO RITV EXPECTANTVR NE AMPLIORE PRETIO
lanistae praebeant quam binis milibus cum maximi pr[in]cipes oratione sua praedixerint fore ut damnatum ad gladium	LANISTAE PRAEBEANT QVAM BINIS MILIBVS CVM MAXIMI PR[ ]CIPES ORATIONE SVA PRAEDIXERINT FORE VT DAMNATVM AD GLADIVM
procurator eorum non plure quam sex aureis lanistis pra[ebea]t	PROCVRATOR EORVM NON PLVRE QVAM SEX AVREIS LANISTIS PRA[ ]T
sacerdotes quoque provinciarum quibus nullum [cum lanist]is negot[i]u[m] erit gladiatores a prioribus sacerdotibus sus-	SACERDOTES QVOQVE PROVINCIARVM QVIBVS NVLLVM [ ]IS NEGOT[ ]V[ ] ERIT GLADIATORES A PRIORIBVS SACERDOTIBVS SVS
ceptos vel si placeat auctoratos recipiunt at post edition(em) pl[u]re ex p[re]tio in succendentes trans[f]erunt ne quis singulatim aliquem	CEPTOS VEL SI PLACEAT AVCTORATOS RECIPIVNT AT POST EDITION PL[ ]RE EX P[ ]TIO IN SVCCENDENTES TRANS[ ]ERVNT NE QVIS SINGVLATIM ALIQVEM
rei gladiatoriae causa vendat plure quam lanistis est pretium pers[olu]tum	REI GLADIATORIAE CAVSA VENDAT PLVRE QVAM LANISTIS EST PRETIVM PERS[ ]TVM
is autem qui aput(!) tribunum plebei c(larissimum) v(irum) sponte ad dimicandum profitebitur cum habeat ex lege pretium duo milia si liberatus discri-	IS AVTEM QVI APVT TRIBVNVM PLEBEI C V SPONTE AD DIMICANDVM PROFITEBITVR CVM HABEAT EX LEGE PRETIVM DVO MILIA SI LIBERATVS DISCRI
men instauraverit aestimatio eius post hac HS XII(milia) non excedat is quoque qui senior atque inabilior operam suam denuo	MEN INSTAVRAVERIT AESTIMATIO EIVS POST HAC HS XII NON EXCEDAT IS QVOQVE QVI SENIOR ATQVE INABILIOR OPERAM SVAM DENVO
[------	[

Literature:

• AE 1967, 0221.
• CIL 02, 06278.