Inscription Database

Transcription:
------] // [---] Ulpio Aeliano suo salutem / [---] Aug(usti) praesens numerato qui ita non fecerit et convictus erit prius coxisse venam quam pretium sicut su/{su}pra scriptum est solvisse pars occupatoris commissa esto et puteum universum proc(urator) metallorum / vendito iis qui probaverit ante colonum venam coxisse quam pretium partis dimidiae ad fiscum pertinen/tis numerasse partem quartam accipito putei argentari ex forma exerceri debent quae / hac lege continetur quorum pretia secundum liberalitatem sacratissimi Imp(eratoris) Hadriani Aug(usti) obser/vabuntur ita ut ad eum pertineat proprietas partis quae ad fiscum pertinebit qui primus pretium puteo fecerit / et sestertia quattuor milia nummum fisco intulerit qui ex numero puteorum quinque unum / ad venam perduxerit in ceteris sicut supra scribtum est opus sine intermissione facito ni ita fecerit alii / occupandi potestas esto qui post dies XXV praeparationi impensarum dat<a>s opus quidem / statim facere coeperit diebus autem continuis decem postea in opere cessaverit alii occupandi / [i]us esto puteum a fisco venditum continuis sex mensibus intermissum alii occupandi ius / [es]to ita ut cum venae ex eo proferentur ex more pars dimidia fisco salva sit / [occ]upatori puteorum socios quos volet habere liceto ita ut pro ea parte qua quis socius erit impensas / conferat qui ita non fecerit tum is qui impensas fecerit rationem impensarum factarum a se / continuo triduo in foro frequentissimo loco propositam habeto et per praeconem denuntiato / sociis ut pro sua quisque portione inpensas conferat qui non ita contulerit quive quid dolo / malo fecerit quominus conferat quove quem quosve ex sociis fallat is eius putei partem ne / habeto eaque pars socii sociorumve qui inpensas fecerint esto / [ei v]el ii<s> coloni<s> qui inpensam fecerint in eo puteo in quo plures socii fuerint repetendi a sociis quod / bona fide erogatum esse apparuerit ius esto colonis inter se eas quoque partes puteorum quas / a fisco emerint et pretium solverint vendere quanti quis potuerit liceto qui vendere suam partem / quive emere volet aput(!) proc(uratorem) qui metallis praeerit professionem dato aliter emere aut vendere ne / liceto ei qui debitor fisci erit donare partem suam ne liceto venas quae ad puteos prolatae / [i]acebunt ab ortu solis in occasum ii quorum erunt in officinas vehere debebunt qui post occa/[s]um solis vel noctu venas a puteis sustulisse convictus erit HS |(mille) nummos fisco inferre debeto / [ve]nae furem si servos erit procurator flagellis caedito et ea condicione vendito ut in perpetuis / vinculis sit neve in ullis metallis territori(i)sve metallorum moretur pretium servi ad dominum / pertineto liberum procurator comfiscato et finibus metallorum in perpetuum prohibeto / putei omnes diligenter fulti destinatique sunto proque putri materia colonus cuiusque putei no/vam et idoneam subicito pilas aut fulturas firmamenti causa relictas attingere aut / violare dolove malo quid facere quominus eae pilae fulturaeve firmae et perviae sint ne liceto / [q]ui puteum vitiasse labefactasse decapitasse aliutve(!) quid dolo malo fecisse quominus is puteus / firmus sit convictus erit si servos erit flagellis arbitratu proc(uratoris) caesus ea condicione a domi/no veneat ne in ullis metallis moretur liberi bona proc(urator) in fiscum cogito et finibus ei metal/lorum in perpetuum interdicito / qui puteos aerarios aget a cuniculo qui aquam metallis / subducet recedito et non minus quam quinos denos pedes utroque latere relinquito / [c]uniculum violare ne liceto proc(urator) explorandi novi metalli causa ternagum a cuniculo agere / permittito ita ut ternagus non plures latitudinis et altitudinis quam quaternos pedes habeat / [v]enam intra quinos denos pedes ex utroque latere a cuniculo quaerere caedereve ne liceto / qui aliter quit(!) in ternagis fecisse convictus erit servos flagellis arbitratu proc(uratoris) caesus ea condi/cione <a> domino veniet ne in ullis metallis moretur liberi bona proc(urator) in fiscum cogito et fini/bus ei metallorum in perpetuum interdicito qui puteos argentarios <aget> a cuniculo qui / aquam metallis subducet recedito et non minus quam sexagenos pedes utroque latere relin/quito et eos puteos quos occupaverit adsignatosve acceperit in opere uti determinati erunt / habeto nec ultra procedito neve egbolas colligito neve ternagos ita agito extra fines putei adsignati // [------

Majuscle:
]

[ ] VLPIO AELIANO SVO SALVTEM
[ ] AVG PRAESENS NVMERATO QVI ITA NON FECERIT ET CONVICTVS ERIT PRIVS COXISSE VENAM QVAM PRETIVM SICVT SV
SVPRA SCRIPTVM EST SOLVISSE PARS OCCVPATORIS COMMISSA ESTO ET PVTEVM VNIVERSVM PROC METALLORVM
VENDITO IIS QVI PROBAVERIT ANTE COLONVM VENAM COXISSE QVAM PRETIVM PARTIS DIMIDIAE AD FISCVM PERTINEN
TIS NVMERASSE PARTEM QVARTAM ACCIPITO PVTEI ARGENTARI EX FORMA EXERCERI DEBENT QVAE
HAC LEGE CONTINETVR QVORVM PRETIA SECVNDVM LIBERALITATEM SACRATISSIMI IMP HADRIANI AVG OBSER
VABVNTVR ITA VT AD EVM PERTINEAT PROPRIETAS PARTIS QVAE AD FISCVM PERTINEBIT QVI PRIMVS PRETIVM PVTEO FECERIT
ET SESTERTIA QVATTVOR MILIA NVMMVM FISCO INTVLERIT QVI EX NVMERO PVTEORVM QVINQVE VNVM
AD VENAM PERDVXERIT IN CETERIS SICVT SVPRA SCRIBTVM EST OPVS SINE INTERMISSIONE FACITO NI ITA FECERIT ALII
OCCVPANDI POTESTAS ESTO QVI POST DIES XXV PRAEPARATIONI IMPENSARVM DATS OPVS QVIDEM
STATIM FACERE COEPERIT DIEBVS AVTEM CONTINVIS DECEM POSTEA IN OPERE CESSAVERIT ALII OCCVPANDI
[ ]VS ESTO PVTEVM A FISCO VENDITVM CONTINVIS SEX MENSIBVS INTERMISSVM ALII OCCVPANDI IVS
[ ]TO ITA VT CVM VENAE EX EO PROFERENTVR EX MORE PARS DIMIDIA FISCO SALVA SIT
[ ]VPATORI PVTEORVM SOCIOS QVOS VOLET HABERE LICETO ITA VT PRO EA PARTE QVA QVIS SOCIVS ERIT IMPENSAS
CONFERAT QVI ITA NON FECERIT TVM IS QVI IMPENSAS FECERIT RATIONEM IMPENSARVM FACTARVM A SE
CONTINVO TRIDVO IN FORO FREQVENTISSIMO LOCO PROPOSITAM HABETO ET PER PRAECONEM DENVNTIATO
SOCIIS VT PRO SVA QVISQVE PORTIONE INPENSAS CONFERAT QVI NON ITA CONTVLERIT QVIVE QVID DOLO
MALO FECERIT QVOMINVS CONFERAT QVOVE QVEM QVOSVE EX SOCIIS FALLAT IS EIVS PVTEI PARTEM NE
HABETO EAQVE PARS SOCII SOCIORVMVE QVI INPENSAS FECERINT ESTO
[ ]EL II COLONI QVI INPENSAM FECERINT IN EO PVTEO IN QVO PLVRES SOCII FVERINT REPETENDI A SOCIIS QVOD
BONA FIDE EROGATVM ESSE APPARVERIT IVS ESTO COLONIS INTER SE EAS QVOQVE PARTES PVTEORVM QVAS
A FISCO EMERINT ET PRETIVM SOLVERINT VENDERE QVANTI QVIS POTVERIT LICETO QVI VENDERE SVAM PARTEM
QVIVE EMERE VOLET APVT PROC QVI METALLIS PRAEERIT PROFESSIONEM DATO ALITER EMERE AVT VENDERE NE
LICETO EI QVI DEBITOR FISCI ERIT DONARE PARTEM SVAM NE LICETO VENAS QVAE AD PVTEOS PROLATAE
[ ]ACEBVNT AB ORTV SOLIS IN OCCASVM II QVORVM ERVNT IN OFFICINAS VEHERE DEBEBVNT QVI POST OCCA
[ ]VM SOLIS VEL NOCTV VENAS A PVTEIS SVSTVLISSE CONVICTVS ERIT HS | NVMMOS FISCO INFERRE DEBETO
[ ]NAE FVREM SI SERVOS ERIT PROCVRATOR FLAGELLIS CAEDITO ET EA CONDICIONE VENDITO VT IN PERPETVIS
VINCVLIS SIT NEVE IN VLLIS METALLIS TERRITORISVE METALLORVM MORETVR PRETIVM SERVI AD DOMINVM
PERTINETO LIBERVM PROCVRATOR COMFISCATO ET FINIBVS METALLORVM IN PERPETVVM PROHIBETO
PVTEI OMNES DILIGENTER FVLTI DESTINATIQVE SVNTO PROQVE PVTRI MATERIA COLONVS CVIVSQVE PVTEI NO
VAM ET IDONEAM SVBICITO PILAS AVT FVLTVRAS FIRMAMENTI CAVSA RELICTAS ATTINGERE AVT
VIOLARE DOLOVE MALO QVID FACERE QVOMINVS EAE PILAE FVLTVRAEVE FIRMAE ET PERVIAE SINT NE LICETO
[ ]VI PVTEVM VITIASSE LABEFACTASSE DECAPITASSE ALIVTVE QVID DOLO MALO FECISSE QVOMINVS IS PVTEVS
FIRMVS SIT CONVICTVS ERIT SI SERVOS ERIT FLAGELLIS ARBITRATV PROC CAESVS EA CONDICIONE A DOMI
NO VENEAT NE IN VLLIS METALLIS MORETVR LIBERI BONA PROC IN FISCVM COGITO ET FINIBVS EI METAL
LORVM IN PERPETVVM INTERDICITO
QVI PVTEOS AERARIOS AGET A CVNICVLO QVI AQVAM METALLIS
SVBDVCET RECEDITO ET NON MINVS QVAM QVINOS DENOS PEDES VTROQVE LATERE RELINQVITO
[ ]VNICVLVM VIOLARE NE LICETO PROC EXPLORANDI NOVI METALLI CAVSA TERNAGVM A CVNICVLO AGERE
PERMITTITO ITA VT TERNAGVS NON PLVRES LATITVDINIS ET ALTITVDINIS QVAM QVATERNOS PEDES HABEAT
[ ]ENAM INTRA QVINOS DENOS PEDES EX VTROQVE LATERE A CVNICVLO QVAERERE CAEDEREVE NE LICETO
QVI ALITER QVIT IN TERNAGIS FECISSE CONVICTVS ERIT SERVOS FLAGELLIS ARBITRATV PROC CAESVS EA CONDI
CIONE DOMINO VENIET NE IN VLLIS METALLIS MORETVR LIBERI BONA PROC IN FISCVM COGITO ET FINI
BVS EI METALLORVM IN PERPETVVM INTERDICITO QVI PVTEOS ARGENTARIOS A CVNICVLO QVI
AQVAM METALLIS SVBDVCET RECEDITO ET NON MINVS QVAM SEXAGENOS PEDES VTROQVE LATERE RELIN
QVITO ET EOS PVTEOS QVOS OCCVPAVERIT ADSIGNATOSVE ACCEPERIT IN OPERE VTI DETERMINATI ERVNT
HABETO NEC VLTRA PROCEDITO NEVE EGBOLAS COLLIGITO NEVE TERNAGOS ITA AGITO EXTRA FINES PVTEI ADSIGNATI

[

Transcription	Majuscle
------]	]
[---] Ulpio Aeliano suo salutem	[ ] VLPIO AELIANO SVO SALVTEM
[---] Aug(usti) praesens numerato qui ita non fecerit et convictus erit prius coxisse venam quam pretium sicut su-	[ ] AVG PRAESENS NVMERATO QVI ITA NON FECERIT ET CONVICTVS ERIT PRIVS COXISSE VENAM QVAM PRETIVM SICVT SV
{su}pra scriptum est solvisse pars occupatoris commissa esto et puteum universum proc(urator) metallorum	SVPRA SCRIPTVM EST SOLVISSE PARS OCCVPATORIS COMMISSA ESTO ET PVTEVM VNIVERSVM PROC METALLORVM
vendito iis qui probaverit ante colonum venam coxisse quam pretium partis dimidiae ad fiscum pertinen-	VENDITO IIS QVI PROBAVERIT ANTE COLONVM VENAM COXISSE QVAM PRETIVM PARTIS DIMIDIAE AD FISCVM PERTINEN
tis numerasse partem quartam accipito putei argentari ex forma exerceri debent quae	TIS NVMERASSE PARTEM QVARTAM ACCIPITO PVTEI ARGENTARI EX FORMA EXERCERI DEBENT QVAE
hac lege continetur quorum pretia secundum liberalitatem sacratissimi Imp(eratoris) Hadriani Aug(usti) obser-	HAC LEGE CONTINETVR QVORVM PRETIA SECVNDVM LIBERALITATEM SACRATISSIMI IMP HADRIANI AVG OBSER
vabuntur ita ut ad eum pertineat proprietas partis quae ad fiscum pertinebit qui primus pretium puteo fecerit	VABVNTVR ITA VT AD EVM PERTINEAT PROPRIETAS PARTIS QVAE AD FISCVM PERTINEBIT QVI PRIMVS PRETIVM PVTEO FECERIT
et sestertia quattuor milia nummum fisco intulerit qui ex numero puteorum quinque unum	ET SESTERTIA QVATTVOR MILIA NVMMVM FISCO INTVLERIT QVI EX NVMERO PVTEORVM QVINQVE VNVM
ad venam perduxerit in ceteris sicut supra scribtum est opus sine intermissione facito ni ita fecerit alii	AD VENAM PERDVXERIT IN CETERIS SICVT SVPRA SCRIBTVM EST OPVS SINE INTERMISSIONE FACITO NI ITA FECERIT ALII
occupandi potestas esto qui post dies XXV praeparationi impensarum dat<a>s opus quidem	OCCVPANDI POTESTAS ESTO QVI POST DIES XXV PRAEPARATIONI IMPENSARVM DATS OPVS QVIDEM
statim facere coeperit diebus autem continuis decem postea in opere cessaverit alii occupandi	STATIM FACERE COEPERIT DIEBVS AVTEM CONTINVIS DECEM POSTEA IN OPERE CESSAVERIT ALII OCCVPANDI
[i]us esto puteum a fisco venditum continuis sex mensibus intermissum alii occupandi ius	[ ]VS ESTO PVTEVM A FISCO VENDITVM CONTINVIS SEX MENSIBVS INTERMISSVM ALII OCCVPANDI IVS
[es]to ita ut cum venae ex eo proferentur ex more pars dimidia fisco salva sit	[ ]TO ITA VT CVM VENAE EX EO PROFERENTVR EX MORE PARS DIMIDIA FISCO SALVA SIT
[occ]upatori puteorum socios quos volet habere liceto ita ut pro ea parte qua quis socius erit impensas	[ ]VPATORI PVTEORVM SOCIOS QVOS VOLET HABERE LICETO ITA VT PRO EA PARTE QVA QVIS SOCIVS ERIT IMPENSAS
conferat qui ita non fecerit tum is qui impensas fecerit rationem impensarum factarum a se	CONFERAT QVI ITA NON FECERIT TVM IS QVI IMPENSAS FECERIT RATIONEM IMPENSARVM FACTARVM A SE
continuo triduo in foro frequentissimo loco propositam habeto et per praeconem denuntiato	CONTINVO TRIDVO IN FORO FREQVENTISSIMO LOCO PROPOSITAM HABETO ET PER PRAECONEM DENVNTIATO
sociis ut pro sua quisque portione inpensas conferat qui non ita contulerit quive quid dolo	SOCIIS VT PRO SVA QVISQVE PORTIONE INPENSAS CONFERAT QVI NON ITA CONTVLERIT QVIVE QVID DOLO
malo fecerit quominus conferat quove quem quosve ex sociis fallat is eius putei partem ne	MALO FECERIT QVOMINVS CONFERAT QVOVE QVEM QVOSVE EX SOCIIS FALLAT IS EIVS PVTEI PARTEM NE
habeto eaque pars socii sociorumve qui inpensas fecerint esto	HABETO EAQVE PARS SOCII SOCIORVMVE QVI INPENSAS FECERINT ESTO
[ei v]el ii<s> coloni<s> qui inpensam fecerint in eo puteo in quo plures socii fuerint repetendi a sociis quod	[ ]EL II COLONI QVI INPENSAM FECERINT IN EO PVTEO IN QVO PLVRES SOCII FVERINT REPETENDI A SOCIIS QVOD
bona fide erogatum esse apparuerit ius esto colonis inter se eas quoque partes puteorum quas	BONA FIDE EROGATVM ESSE APPARVERIT IVS ESTO COLONIS INTER SE EAS QVOQVE PARTES PVTEORVM QVAS
a fisco emerint et pretium solverint vendere quanti quis potuerit liceto qui vendere suam partem	A FISCO EMERINT ET PRETIVM SOLVERINT VENDERE QVANTI QVIS POTVERIT LICETO QVI VENDERE SVAM PARTEM
quive emere volet aput(!) proc(uratorem) qui metallis praeerit professionem dato aliter emere aut vendere ne	QVIVE EMERE VOLET APVT PROC QVI METALLIS PRAEERIT PROFESSIONEM DATO ALITER EMERE AVT VENDERE NE
liceto ei qui debitor fisci erit donare partem suam ne liceto venas quae ad puteos prolatae	LICETO EI QVI DEBITOR FISCI ERIT DONARE PARTEM SVAM NE LICETO VENAS QVAE AD PVTEOS PROLATAE
[i]acebunt ab ortu solis in occasum ii quorum erunt in officinas vehere debebunt qui post occa-	[ ]ACEBVNT AB ORTV SOLIS IN OCCASVM II QVORVM ERVNT IN OFFICINAS VEHERE DEBEBVNT QVI POST OCCA
[s]um solis vel noctu venas a puteis sustulisse convictus erit HS |(mille) nummos fisco inferre debeto	[ ]VM SOLIS VEL NOCTV VENAS A PVTEIS SVSTVLISSE CONVICTVS ERIT HS | NVMMOS FISCO INFERRE DEBETO
[ve]nae furem si servos erit procurator flagellis caedito et ea condicione vendito ut in perpetuis	[ ]NAE FVREM SI SERVOS ERIT PROCVRATOR FLAGELLIS CAEDITO ET EA CONDICIONE VENDITO VT IN PERPETVIS
vinculis sit neve in ullis metallis territori(i)sve metallorum moretur pretium servi ad dominum	VINCVLIS SIT NEVE IN VLLIS METALLIS TERRITORISVE METALLORVM MORETVR PRETIVM SERVI AD DOMINVM
pertineto liberum procurator comfiscato et finibus metallorum in perpetuum prohibeto	PERTINETO LIBERVM PROCVRATOR COMFISCATO ET FINIBVS METALLORVM IN PERPETVVM PROHIBETO
putei omnes diligenter fulti destinatique sunto proque putri materia colonus cuiusque putei no-	PVTEI OMNES DILIGENTER FVLTI DESTINATIQVE SVNTO PROQVE PVTRI MATERIA COLONVS CVIVSQVE PVTEI NO
vam et idoneam subicito pilas aut fulturas firmamenti causa relictas attingere aut	VAM ET IDONEAM SVBICITO PILAS AVT FVLTVRAS FIRMAMENTI CAVSA RELICTAS ATTINGERE AVT
violare dolove malo quid facere quominus eae pilae fulturaeve firmae et perviae sint ne liceto	VIOLARE DOLOVE MALO QVID FACERE QVOMINVS EAE PILAE FVLTVRAEVE FIRMAE ET PERVIAE SINT NE LICETO
[q]ui puteum vitiasse labefactasse decapitasse aliutve(!) quid dolo malo fecisse quominus is puteus	[ ]VI PVTEVM VITIASSE LABEFACTASSE DECAPITASSE ALIVTVE QVID DOLO MALO FECISSE QVOMINVS IS PVTEVS
firmus sit convictus erit si servos erit flagellis arbitratu proc(uratoris) caesus ea condicione a domi-	FIRMVS SIT CONVICTVS ERIT SI SERVOS ERIT FLAGELLIS ARBITRATV PROC CAESVS EA CONDICIONE A DOMI
no veneat ne in ullis metallis moretur liberi bona proc(urator) in fiscum cogito et finibus ei metal-	NO VENEAT NE IN VLLIS METALLIS MORETVR LIBERI BONA PROC IN FISCVM COGITO ET FINIBVS EI METAL
lorum in perpetuum interdicito	LORVM IN PERPETVVM INTERDICITO
qui puteos aerarios aget a cuniculo qui aquam metallis	QVI PVTEOS AERARIOS AGET A CVNICVLO QVI AQVAM METALLIS
subducet recedito et non minus quam quinos denos pedes utroque latere relinquito	SVBDVCET RECEDITO ET NON MINVS QVAM QVINOS DENOS PEDES VTROQVE LATERE RELINQVITO
[c]uniculum violare ne liceto proc(urator) explorandi novi metalli causa ternagum a cuniculo agere	[ ]VNICVLVM VIOLARE NE LICETO PROC EXPLORANDI NOVI METALLI CAVSA TERNAGVM A CVNICVLO AGERE
permittito ita ut ternagus non plures latitudinis et altitudinis quam quaternos pedes habeat	PERMITTITO ITA VT TERNAGVS NON PLVRES LATITVDINIS ET ALTITVDINIS QVAM QVATERNOS PEDES HABEAT
[v]enam intra quinos denos pedes ex utroque latere a cuniculo quaerere caedereve ne liceto	[ ]ENAM INTRA QVINOS DENOS PEDES EX VTROQVE LATERE A CVNICVLO QVAERERE CAEDEREVE NE LICETO
qui aliter quit(!) in ternagis fecisse convictus erit servos flagellis arbitratu proc(uratoris) caesus ea condi-	QVI ALITER QVIT IN TERNAGIS FECISSE CONVICTVS ERIT SERVOS FLAGELLIS ARBITRATV PROC CAESVS EA CONDI
cione <a> domino veniet ne in ullis metallis moretur liberi bona proc(urator) in fiscum cogito et fini-	CIONE DOMINO VENIET NE IN VLLIS METALLIS MORETVR LIBERI BONA PROC IN FISCVM COGITO ET FINI
bus ei metallorum in perpetuum interdicito qui puteos argentarios <aget> a cuniculo qui	BVS EI METALLORVM IN PERPETVVM INTERDICITO QVI PVTEOS ARGENTARIOS A CVNICVLO QVI
aquam metallis subducet recedito et non minus quam sexagenos pedes utroque latere relin-	AQVAM METALLIS SVBDVCET RECEDITO ET NON MINVS QVAM SEXAGENOS PEDES VTROQVE LATERE RELIN
quito et eos puteos quos occupaverit adsignatosve acceperit in opere uti determinati erunt	QVITO ET EOS PVTEOS QVOS OCCVPAVERIT ADSIGNATOSVE ACCEPERIT IN OPERE VTI DETERMINATI ERVNT
habeto nec ultra procedito neve egbolas colligito neve ternagos ita agito extra fines putei adsignati	HABETO NEC VLTRA PROCEDITO NEVE EGBOLAS COLLIGITO NEVE TERNAGOS ITA AGITO EXTRA FINES PVTEI ADSIGNATI
[------	[

Literature:

• AE 1906, 0151.
• AE 1979, 0337.
• AE 1952, 0081.
• AE 1912, p. 40 s. n. 132.
• AE 1912, p. 84 s. n. 288.
• AE 1909, p. 16 s. n. 68.
• AE 1908, p. 9 s. n. 33.
• AE 1907, p. 28 s. n. 90.
• AE 1907, p. 38 s. n. 139.
• AE 1907, p. 39 s. n. 140.
• AE 1907, p. 51 s. n. 180.
• AE 1907, p. 63 s. n. 228.
• AE 1907, p. 68 s. n. 248.
• D. Flach, Chiron 9, 1979, 399-407. 413-428; Taf. 18 u. 19.
• AE 2001, 1128.