Inscription Database
Public legal inscription from Gemella? – El Nido del Grajo (Baetica)
Canonical URI:
https://edh.ub.uni-heidelberg.de/edh/inschrift/HD030785
(Last Updates: 2013-05-07, Gräf)
| Transcription | Majuscle |
| A(nte) d(iem) IIII Eid(us) Dec(embres) in Palatio in porticu qua<e> est ad Apollinis [scribendo] | A D IIII EID DEC IN PALATIO IN PORTICV QVA EST AD APOLLINIS [ ] |
| adfuerunt M(arcus) Valer(ius) M(arci) f(ilius) Lem(onia) Messal<l>inus C(aius) Ateius L(uci) f(ilius) Ani(ensis) Capito Sex(tus) Pom[p(eius) Sex(ti) f(ilius)] | ADFVERVNT M VALER M F LEM MESSALINVS C ATEIVS L F ANI CAPITO SEX POM[ ] |
| Arn(ensis) M(arcus) Pomp(eius) M(arci) f(ilius) Ter(etina) Priscus C(aius) Arrenus C(ai) f(ilius) Gal(eria) Gallus L(ucius) Nonius L(uci) f(ilius) Pom(ptina) A<sp>re[nas q(uaestor) M(arcus)] | ARN M POMP M F TER PRISCVS C ARRENVS C F GAL GALLVS L NONIVS L F POM ARE[ ] |
| Vinicius P(ubli) f(ilius) Pob(lilia) q(uaestor) quod Ti(berius) Caesar <divi> Aug(usti) f(ilius) Aug(ustus) pontifex maxumus(!) tribunic(ia) potest(ate) XXII co(n)s(ul) III desig(natus) [IIII] | VINICIVS P F POB Q QVOD TI CAESAR AVG F AVG PONTIFEX MAXVMVS TRIBVNIC POTEST XXII COS III DESIG [ ] |
| ad senatum rettulit qualis causa Cn(aei) Pisonis <patris> visa esset et an merito sibi mortem conscisse vide[retur] | AD SENATVM RETTVLIT QVALIS CAVSA CN PISONIS VISA ESSET ET AN MERITO SIBI MORTEM CONSCISSE VIDE[ ] |
| et qualis causa M(arci) Pisonis visa esset cui relationi adiecisset uti precum suarum pro adulescente m[emor] | ET QVALIS CAVSA M PISONIS VISA ESSET CVI RELATIONI ADIECISSET VTI PRECVM SVARVM PRO ADVLESCENTE M[ ] |
| is ordo esset <et> qualis causa Plancinae visa e<s>set pro qua persona quid petisset et quas propter causa[s ex]- | IS ORDO ESSET QVALIS CAVSA PLANCINAE VISA ESET PRO QVA PERSONA QVID PETISSET ET QVAS PROPTER CAVSA[ ] |
| posuisset antea et quid de Visellio Karo et de Sempronio Basso comitibus Cn(aei) Pisonis patris iudicaret | POSVISSET ANTEA ET QVID DE VISELLIO KARO ET DE SEMPRONIO BASSO COMITIBVS CN PISONIS PATRIS IVDICARET |
| senatus d(e) i(is) r(ebus) i(ta) c(ensuerunt) senatu <m=S> populu<m=S>q(ue) R(omanum) ante omnia dis immortalibus gratias agere quod ne- | SENATVS D I R I C SENATV S POPVLVSQ R ANTE OMNIA DIS IMMORTALIBVS GRATIAS AGERE QVOD NE |
| faris consilis Cn(aei) Pisonis patris tranquillitatem praesentis status r(ei) p(ublicae) quo melior <optari> non pote(!) <e=V>t quo{d} beneficio principis nostri frui contigit turbar<i=E> passi non sunt deinde Ti(berio) Caesari Aug(usto) | FARIS CONSILIS CN PISONIS PATRIS TRANQVILLITATEM PRAESENTIS STATVS R P QVO MELIOR NON POTE VT QVOD BENEFICIO PRINCIPIS NOSTRI FRVI CONTIGIT TVRBARE PASSI NON SVNT DEINDE TI CAESARI AVG |
| principi nostro quod earum rerum omnium quae ad explorandam veritatem necessariae | PRINCIPI NOSTRO QVOD EARVM RERVM OMNIVM QVAE AD EXPLORANDAM VERITATEM NECESSARIAE |
| fuerunt copiam senatu<i=S> fecerit cuius aequitatem et patientiam hoc quoq(ue) nomine admirari {se} | FVERVNT COPIAM SENATVS FECERIT CVIVS AEQVITATEM ET PATIENTIAM HOC QVOQ NOMINE ADMIRARI SE |
| senatum quod <cum> manufestissim<a=VM> sint Cn(aei) Pisonis patris scelera et ipse de se supplicium sumpsisset nihilominus causa<m> eius cognosci voluerit filiosque eius arcessitos <h>ortatus sit ut patris sui | SENATVM QVOD MANVFESTISSIMVM SINT CN PISONIS PATRIS SCELERA ET IPSE DE SE SVPPLICIVM SVMPSISSET NIHILOMINVS CAVSA EIVS COGNOSCI VOLVERIT FILIOSQVE EIVS ARCESSITOS ORTATVS SIT VT PATRIS SVI |
| causam defendere<n>t ita ut eum quoq(ue) qui ordinis senatori nondum esset ob eam rem introduci in | CAVSAM DEFENDERET ITA VT EVM QVOQ QVI ORDINIS SENATORI NONDVM ESSET OB EAM REM INTRODVCI IN |
| senatum vellet et copiam utr<i>q(ue) dicendi pro patre et pro matre ipsorum et pro M(arco) Pison<e=IM> faceret | SENATVM VELLET ET COPIAM VTRQ DICENDI PRO PATRE ET PRO MATRE IPSORVM ET PRO M PISONIM FACERET |
| itaque cum per aliquo<t=D> dies acta causa sit ab accusatoribus Cn(aei) Pisonis patris et ab ipso Cn(aeo) Pisone <patre> | ITAQVE CVM PER ALIQVOD DIES ACTA CAVSA SIT AB ACCVSATORIBVS CN PISONIS PATRIS ET AB IPSO CN PISONE |
| recitatae epistulae recitata exemp{u}laria codicillorum quos Germanicus Caesar Cn(aeo) Pisoni | RECITATAE EPISTVLAE RECITATA EXEMPVLARIA CODICILLORVM QVOS GERMANICVS CAESAR CN PISONI |
| patri scripsisset producti testes quoiusque(!) ii ordinis sint <senatum?> a<rbit=DMI>rari singularem moderation- | PATRI SCRIPSISSET PRODVCTI TESTES QVOIVSQVE II ORDINIS SINT ADMIRARI SINGVLAREM MODERATION |
| em patientiamq(ue) Germanici Caesaris evicta<m> esse feritate morum Cn(aei) Pisonis patris atq(ue) ob id | EM PATIENTIAMQ GERMANICI CAESARIS EVICTA ESSE FERITATE MORVM CN PISONIS PATRIS ATQ OB ID |
| morientem Germanicum Caesarem quoius(!) mortis fuisse caussam(!) Cn(aeum) Pisonem patrem ipse | MORIENTEM GERMANICVM CAESAREM QVOIVS MORTIS FVISSE CAVSSAM CN PISONEM PATREM IPSE |
| testatus sit non inmerito amicitiam ei renuntiasse qui cum deberet meminisse adiutorem se | TESTATVS SIT NON INMERITO AMICITIAM EI RENVNTIASSE QVI CVM DEBERET MEMINISSE ADIVTOREM SE |
| [datu]m esse Germanico Caesari qui a principe nostro ex auctoritate huius ordinis ad rerum | [ ]M ESSE GERMANICO CAESARI QVI A PRINCIPE NOSTRO EX AVCTORITATE HVIVS ORDINIS AD RERVM |
| [tra]nsmarinarum statum componendum missus esset desiderantium praesentiam aut ipsius | [ ]NSMARINARVM STATVM COMPONENDVM MISSVS ESSET DESIDERANTIVM PRAESENTIAM AVT IPSIVS |
| [Ti(beri) C]aesaris Aug(usti) aut filiorum alterius utrius neclecta(!) maiestate{m} domus Aug(ustae) neclecto(!) et- | [ ]AESARIS AVG AVT FILIORVM ALTERIVS VTRIVS NECLECTA MAIESTATEM DOMVS AVG NECLECTO ET |
| [iam] iure publico quod adle<c=G>t<us> pro co(n)s(ule) et ei pro co(n)s(ule) de quo lex ad populum lata esset ut in qua<mcum>q(ue) | [ ] IVRE PVBLICO QVOD ADLEGT PRO COS ET EI PRO COS DE QVO LEX AD POPVLVM LATA ESSET VT IN QVAQ |
| [---] provinciam venisset m<ai=IN>us ei imperium quam <ei=SIBI> qui eam provinciam proco(n)s(ul)e optine- | [ ] PROVINCIAM VENISSET MINVS EI IMPERIVM QVAM SIBI QVI EAM PROVINCIAM PROCOSE OPTINE |
| [ret e]sset dum in omni re m<ai=IN>us imperium Ti(berio) Cae<s>ar<i=E> Aug(usto) quam Germanico Caesari esset ta- | [ ]SSET DVM IN OMNI RE MINVS IMPERIVM TI CAEARE AVG QVAM GERMANICO CAESARI ESSET TA |
| [mqua]m ipsius arbitri et potestatis <omnia> esse deberent ita se <cum> in provincia{m} Syria{m} fuerit gesserit | [ ]M IPSIVS ARBITRI ET POTESTATIS ESSE DEBERENT ITA SE IN PROVINCIAM SYRIAM FVERIT GESSERIT |
| [bellum {c}]{um} Armeniacum et Part(h)icum quantum in ipso fuerit moverit quod neq(ue) ex mandatis | [ ]VM ARMENIACVM ET PARTICVM QVANTVM IN IPSO FVERIT MOVERIT QVOD NEQ EX MANDATIS |
| [principi]s nostri epistulisq(ue) frequentibus Germanici Caesaris cum is abesset Vononem qui sus- | [ ]S NOSTRI EPISTVLISQ FREQVENTIBVS GERMANICI CAESARIS CVM IS ABESSET VONONEM QVI SVS |
| [pectus reg]i Part(h)orum erat longius removeri voluerit ne profugere ex custodia posset id qu<od> | [ ]I PARTORVM ERAT LONGIVS REMOVERI VOLVERIT NE PROFVGERE EX CVSTODIA POSSET ID QV |
| [fecit e]t conloqui quosdam ex numero Armeniorum malos et audaces cum Vonone passus | [ ]T CONLOQVI QVOSDAM EX NVMERO ARMENIORVM MALOS ET AVDACES CVM VONONE PASSVS |
| [sit ut pe]r eosdem tumultus in Armenia{m} excitaretur ac Vonone<s> vel oc<c>iso vel <ex=IN>pulso rege Ar- | [ ]R EOSDEM TVMVLTVS IN ARMENIAM EXCITARETVR AC VONONE VEL OCISO VEL INPVLSO REGE AR |
| [meni]ae quem Germanicus Caesar ex voluntate patris sui senatus<q>(ue) regem ei genti dedisset <eam> occu- | [ ]AE QVEM GERMANICVS CAESAR EX VOLVNTATE PATRIS SVI SENATVS REGEM EI GENTI DEDISSET OCCV |
| [par]et eaq(ue) magnis muneribus Vononis corrupt<u=I>s fecerit bellum etiam civile excitare cona- | [ ]ET EAQ MAGNIS MVNERIBVS VONONIS CORRVPTIS FECERIT BELLVM ETIAM CIVILE EXCITARE CONA |
| [tus s]it iam pridem numin<e=I> divi Aug(usti) virtutibusq(ue) Ti(beri) Caesaris Aug(usti) omnibus civi<li=BV>s belli{s} sepu- | [ ]IT IAM PRIDEM NVMINI DIVI AVG VIRTVTIBVSQ TI CAESARIS AVG OMNIBVS CIVIBVS BELLIS SEPV |
| [ltis ma]lis repetendo provinciam <Syriam> post mortem Germanici Caesaris quam vivo eo pessumo et | [ ]LIS REPETENDO PROVINCIAM POST MORTEM GERMANICI CAESARIS QVAM VIVO EO PESSVMO ET |
| [animo e]t exemplo reliquerat atq(ue) ob id milite<s=M> Romani inter se con{cu}curre<re> co<ac=NA>ti s<i=V>nt pe- | [ ]T EXEMPLO RELIQVERAT ATQ OB ID MILITEM ROMANI INTER SE CONCVCVRRE CONATI SVNT PE |
| [rspect]a etiam crudelitate{m} unica qui incognita caussa sine consili sententia{m} plurumos(!) | [ ]A ETIAM CRVDELITATEM VNICA QVI INCOGNITA CAVSSA SINE CONSILI SENTENTIAM PLVRVMOS |
| [capitis s]upplicio adfecisset neq(ue) externos tantummodo sed etiam centurionem c(ivem) R(omanum) crucifixi- | [ ]VPPLICIO ADFECISSET NEQ EXTERNOS TANTVMMODO SED ETIAM CENTVRIONEM C R CRVCIFIXI |
| [sset qui] militarem disciplinam ab divo Aug(usto) institutam et servatam ab Ti(berio) Caesare Aug(usto) corrup- | [ ] MILITAREM DISCIPLINAM AB DIVO AVG INSTITVTAM ET SERVATAM AB TI CAESARE AVG CORRVP |
| [isset non] solum indulgendo militibus <ne h>is qui ipsis praesunt more vetustissumo(!) parerent | [ ] SOLVM INDVLGENDO MILITIBVS IS QVI IPSIS PRAESVNT MORE VETVSTISSVMO PARERENT |
| sed [etiam do]nativa suo nomine ex fisco principis nostri dando quo fact<o=I> milites alios Pisonian- | SED [ ]NATIVA SVO NOMINE EX FISCO PRINCIPIS NOSTRI DANDO QVO FACTI MILITES ALIOS PISONIAN |
| [os] alios Caesarianos dici laetatus sit honorando etiam eo<s> qui post <t>alis nominis usurp- | [ ] ALIOS CAESARIANOS DICI LAETATVS SIT HONORANDO ETIAM EO QVI POST ALIS NOMINIS VSVRP |
| [atione]m ipsi paruisse<n>t qui post mortem Germanici Caesaris quoius(!) interitum <non> p(opulus) R(omanus) modo sed | [ ]M IPSI PARVISSET QVI POST MORTEM GERMANICI CAESARIS QVOIVS INTERITVM P R MODO SED |
| [exte]rae quoq(ue) gentes luxserunt(!) patri optumo(!) et indulgentissumo(!) libellum quo eum accus- | [ ]RAE QVOQ GENTES LVXSERVNT PATRI OPTVMO ET INDVLGENTISSVMO LIBELLVM QVO EVM ACCVS |
| [ar]et mittere ausus sit oblitus non tantum venerationis caritatisq(ue) quae principis fili[o de]- | [ ]ET MITTERE AVSVS SIT OBLITVS NON TANTVM VENERATIONIS CARITATISQ QVAE PRINCIPIS FILI[ ] |
| [be]bantur ceterum humanitatis quoq(ue) quae ultra mortem <odia> non pati{un}tur procedere et [cui]- | [ ]BANTVR CETERVM HVMANITATIS QVOQ QVAE VLTRA MORTEM NON PATIVNTVR PROCEDERE ET [ ] |
| [us] mortem gavisum esse eum <h>is argumentis senatu<i=S> appar{a}uerit quod nefaria sacrificia a[b eo] [fa]cta quod naves quibus veheba{n}tur <ornatae> sint quod recluser<i=VN>t deorum immortalium temp[la] | [ ] MORTEM GAVISVM ESSE EVM IS ARGVMENTIS SENATVS APPARAVERIT QVOD NEFARIA SACRIFICIA A[ ] [ ]CTA QVOD NAVES QVIBVS VEHEBANTVR SINT QVOD RECLVSERVNT DEORVM IMMORTALIVM TEMP[ ] |
| [qu]ae totius imperii Romani constantissuma(!) pietas clauserat e<iu>sdemq(ue) habitus animi argu[me]- | [ ]AE TOTIVS IMPERII ROMANI CONSTANTISSVMA PIETAS CLAVSERAT ESDEMQ HABITVS ANIMI ARGV[ ] |
| [n]tum fuerit quod dedisse<t> congiarium ei qui nuntiaverit sibi de morte Germanici Caesaris [pro]- | [ ]TVM FVERIT QVOD DEDISSE CONGIARIVM EI QVI NVNTIAVERIT SIBI DE MORTE GERMANICI CAESARIS [ ] |
| batum<q>(ue) sit frequenter{q(ue)} convivia habuisse eum iis ipsis diebus quibus de morte Germanici <Caesaris> ei [nu]- | BATVM SIT FREQVENTERQ CONVIVIA HABVISSE EVM IIS IPSIS DIEBVS QVIBVS DE MORTE GERMANICI EI [ ] |
| ntiatum erat numen quoq(ue) divi Aug(usti) violatum esse ab eo arbitrari senatum omni honore [qui a]- | NTIATVM ERAT NVMEN QVOQ DIVI AVG VIOLATVM ESSE AB EO ARBITRARI SENATVM OMNI HONORE [ ] |
| ut memoriae eius aut imagin<ibu=E>s quae antequam in deorum numerum referretur ei r[eddi?]- | VT MEMORIAE EIVS AVT IMAGINES QVAE ANTEQVAM IN DEORVM NVMERVM REFERRETVR EI R[ ] |
| tae erant habeba{n}tur detracto quas ob res arbitrari senatum non optulisse(!) e[um se] | TAE ERANT HABEBANTVR DETRACTO QVAS OB RES ARBITRARI SENATVM NON OPTVLISSE E[ ] |
| de<b=D>itae poenae sed maiori et quam inmin<e=O>re{m} sibi ab pietate et severitate iudic[anti]- | DEDITAE POENAE SED MAIORI ET QVAM INMINOREM SIBI AB PIETATE ET SEVERITATE IVDIC[ ] |
| um intellegeba{n}t subtraxisse itaq(ue) iis poenis quas a semet ipso exegisset adicer[e ne] luctus mortis eius caussa(!) a feminis quibus {e}is more <maiorum> si hoc senatus consultum factum [non es]- | VM INTELLEGEBANT SVBTRAXISSE ITAQ IIS POENIS QVAS A SEMET IPSO EXEGISSET ADICER[ ] LVCTVS MORTIS EIVS CAVSSA A FEMINIS QVIBVS EIS MORE SI HOC SENATVS CONSVLTVM FACTVM [ ] |
| set lugendus esset susciperetur utiq(ue) statuae et imagines Cn(aei) Pisonis patris quae ubique posi[tae essent] tollerentur recte et ordine facturos qui quandoq(ue) familiae Calpurniae essent quive eam [familiam] | SET LVGENDVS ESSET SVSCIPERETVR VTIQ STATVAE ET IMAGINES CN PISONIS PATRIS QVAE VBIQVE POSI[ ] TOLLERENTVR RECTE ET ORDINE FACTVROS QVI QVANDOQ FAMILIAE CALPVRNIAE ESSENT QVIVE EAM [ ] |
| cognatione adfinitateve contingerent si dedissent operam si quis eius genti<s> aut quis eo[rum qui cog]- | COGNATIONE ADFINITATEVE CONTINGERENT SI DEDISSENT OPERAM SI QVIS EIVS GENTI AVT QVIS EO[ ] |
| [natus adfinisve --- Calpurniae famili]ae fuisset mortuos esse<t> ne inter reliquas imagines <quae> ex- | [ ]AE FVISSET MORTVOS ESSE NE INTER RELIQVAS IMAGINES EX |
| [equias eorum funerum celebrare solent im]ago Cn(aei) Pisonis patris duceretur neve imaginibus <familiae> Calpurnia<e> | [ ]AGO CN PISONIS PATRIS DVCERETVR NEVE IMAGINIBVS CALPVRNIA |
| [imago eius interponeretur utiq(ue) Cn(aei) Pisonis p]atris nomen tolleretur ex titulo statuae Germanici Caesari<s> | [ ]ATRIS NOMEN TOLLERETVR EX TITVLO STATVAE GERMANICI CAESARI |
| [quam ei sodales Augustales in campo ad aram P]rovidentiae posuissent utiq(ue) bona Cn(aei) Pisonis patris publica- | [ ]ROVIDENTIAE POSVISSENT VTIQ BONA CN PISONIS PATRIS PVBLICA |
| [rentur ---]E saltum placere Ti(berio) Caesari Aug(usto) principi nostro cuius a patre | [ ]E SALTVM PLACERE TI CAESARI AVG PRINCIPI NOSTRO CVIVS A PATRE |
| [divo Aug(usto) Cn(aeo) Pisoni patri donatus erat reddi cum is] idcirco dari eum sibi desideras<s>et quod <civitates?> quarum <fines> hos saltus contin- | [ ] IDCIRCO DARI EVM SIBI DESIDERASET QVOD QVARVM HOS SALTVS CONTIN |
| [gerent frequenter de iniuris Cn(aei) Pisonis patris liberto]rumq(ue) et servorum eius qu{a}es{i}ta<e> esse<n>t a <t=D>- | [ ]RVMQ ET SERVORVM EIVS QVAESITA ESSET A D |
| q(ue) ob id providendum | Q OB ID PROVIDENDVM |
| [putaret ne postea iure meritoq(ue) soci p(opuli) R(omani) queri po]sse<nt> item senatum memorem clementiae suae iustitiae- | [ ]SSE ITEM SENATVM MEMOREM CLEMENTIAE SVAE IVSTITIAE |
| [q(ue) <atq>(ue) animi magnitudinis quas virtutes {qu]as} ab maioribus suis accepisset tum praecipue ab divo Aug(usto) | [ ]AS AB MAIORIBVS SVIS ACCEPISSET TVM PRAECIPVE AB DIVO AVG |
| [et Ti(berio) Caesare Aug(usto) principibus suis didicisset ex bonis C]n(aei) Pisonis patris publicatis aequom(!) humanumq(ue) censer- | [ ]N PISONIS PATRIS PVBLICATIS AEQVOM HVMANVMQ CENSER |
| [e filio eius Pisoni maiori de quo nihil esset dictum qui pri]ncipis nostri q(uaestor) fuisset et quem Germanicus quoq(ue) liberalita- | [ ]NCIPIS NOSTRI Q FVISSET ET QVEM GERMANICVS QVOQ LIBERALITA |
| t[e sua honorasset qui complura modestiae suae posuisse]t pignora ex quibus sperari posset dissimillum<um>(!) eum patri su[o futurum donari nomine principis et senatus part]em dimidiam bonorum eumq(ue) cum tanto beneficio obliga- | T[ ]T PIGNORA EX QVIBVS SPERARI POSSET DISSIMILLVM EVM PATRI SV[ ]EM DIMIDIAM BONORVM EVMQ CVM TANTO BENEFICIO OBLIGA |
| ret[ur recte atq(ue) ordine facturum si praenomen patri]s mutasset M(arco) etiam Pisoni qu<o>i(!) inpunitate<m> senatus | RET[ ]S MVTASSET M ETIAM PISONI QVI INPVNITATE SENATVS |
| hum[anitati et moderationi principis nostri adsensus dand]am esse{t} arbitraretur quo facilius inviolatum sena- | HVM[ ]AM ESSET ARBITRARETVR QVO FACILIVS INVIOLATVM SENA |
| tus ben[eficium ad eum perveniret alteram partem dimidi]am bonorum paternorum dari ita ut ex omnibus | TVS BEN[ ]AM BONORVM PATERNORVM DARI ITA VT EX OMNIBVS |
| bonis qu[ae decreto senatus publicata et concessa eis essent] n(ummum) X(decies centena milia) dotis nomine Calpurniae Cn(aei) Pisonis f(iliae) item pecu- | BONIS QV[ ] N X DOTIS NOMINE CALPVRNIAE CN PISONIS F ITEM PECV |
| li nomin[e n(ummum) XXXX(quadragies centena milia) daretur item placere uti Cn(aeus) Piso pat]er supra portam Fontinalem quae inaedificasset iun- | LI NOMIN[ ]ER SVPRA PORTAM FONTINALEM QVAE INAEDIFICASSET IVN |
| gendarum [domum privatarum caussa! ea curatores locorum publicoru]m iudicandorum tollenda dimolienda curarent | GENDARVM [ ]M IVDICANDORVM TOLLENDA DIMOLIENDA CVRARENT |
| quod ad Plancina[e caussam! pertineret quoi! plurum! et gravissu]ma(!) crimina obiecta essent quoniam confiteretur se | QVOD AD PLANCINA[ ]MA CRIMINA OBIECTA ESSENT QVONIAM CONFITERETVR SE |
| omnem spem i[n misericordia principis nostri et senatus] habere et saepe princeps noster accurateq(ue) ab eo ordine | OMNEM SPEM I[ ] HABERE ET SAEPE PRINCEPS NOSTER ACCVRATEQ AB EO ORDINE |
| petierit ut co[ntentus senatus Cn(aei) Pisonis patris poena uxori ei]us sic uti M(arco) f(ilio) parceret et pro Plancina rogatu matris sua<e> | PETIERIT VT CO[ ]VS SIC VTI M F PARCERET ET PRO PLANCINA ROGATV MATRIS SVA |
| depreca<tus> s<it> et q[uam ob rem id mater sua inpetrare vellet iustis]suma<s>(!) ab ea sibi causas expositas acceperit senatum arbi- | DEPRECA S ET Q[ ]SVMA AB EA SIBI CAVSAS EXPOSITAS ACCEPERIT SENATVM ARBI |
| trari et Iuli[ae Aug(ustae) optime de r(e) p(ublica) meritae non partu] modo principis nostri sed etiam multis magnisq(ue) erga cui- | TRARI ET IVLI[ ] MODO PRINCIPIS NOSTRI SED ETIAM MVLTIS MAGNISQ ERGA CVI |
| usq(ue) ordinis h[omines beneficis quae cum iure meritoq(ue) plurumum!] posse<t> in eo quod a senatu petere deberet parcissume(!) utere- | VSQ ORDINIS H[ ] POSSE IN EO QVOD A SENATV PETERE DEBERET PARCISSVME VTERE |
| tur eo et pr[incipis nostri summae erga matrem suam pieta]ti suffragandum indulgendumq(ue) esse remittiq(ue) poenam | TVR EO ET PR[ ]TI SVFFRAGANDVM INDVLGENDVMQ ESSE REMITTIQ POENAM |
| Plancina[e placere Visellio Karo et Sempronio Basso comitibus] Cn(aei) Pisonis patris et omnium malificiorum socis ac minis- | PLANCINA[ ] CN PISONIS PATRIS ET OMNIVM MALIFICIORVM SOCIS AC MINIS |
| tris aqua e[t igne interdici oportere ab eo pr(aetore) qui legem maiestatis quaereret] bonaq(ue) eorum ab pr(aetoribus) qui aerario praeesse<n>t venire et in | TRIS AQVA E[ ] BONAQ EORVM AB PR QVI AERARIO PRAEESSET VENIRE ET IN |
| aerariu[m redigi placere item cum iudicaret senatus omnium par]tium pietatem antecess<iss>e Ti(berium) Caesarem Aug(ustum) principem nos- | AERARIV[ ]TIVM PIETATEM ANTECESSE TI CAESAREM AVG PRINCIPEM NOS |
| trum t[anti et tam aequalis dolori<s eius indicis> totiens conspectis quibus eti]am senatus vehementer motus sit magnopere rogare | TRVM T[ ]AM SENATVS VEHEMENTER MOTVS SIT MAGNOPERE ROGARE |
| et peter[e ut omnem curam quam in duos quondam filios suos partitus] erat ad eum quem haberet converteret sperareq(ue) se- | ET PETER[ ] ERAT AD EVM QVEM HABERET CONVERTERET SPERAREQ SE |
| natum [eum qui supersit tanto maiori curae dis immortalibus] fore quanto magis intellegerent omnem spem | NATVM [ ] FORE QVANTO MAGIS INTELLEGERENT OMNEM SPEM |
| futur[am paternae pro r(e) p(ublica) stationis in uno repositam quo nomine d]ebere eum finire dolorem ac restituere patriae suae | FVTVR[ ]EBERE EVM FINIRE DOLOREM AC RESTITVERE PATRIAE SVAE |
| non [tantum animum sed etiam voltum qui publicae felicitati co]nveniret item senatum magnopere laudare Iuliae | NON [ ]NVENIRET ITEM SENATVM MAGNOPERE LAVDARE IVLIAE |
| Aug(ustae) [Drusiq(ue) Caesaris moderationem imitantium principis nostri i]ustitiam quos animadvertere{t} hunc ordinem non | AVG [ ]VSTITIAM QVOS ANIMADVERTERET HVNC ORDINEM NON |
| ma[iorem pietatem in Germanicum quam aequitatem in servandis i]ntegris iudicis suis donec de causa Cn(aei) Pisonis patris | MA[ ]NTEGRIS IVDICIS SVIS DONEC DE CAVSA CN PISONIS PATRIS |
| cog[nosceretur praestitisse ceterorum quoq(ue) contingentium Germ]anicum Caesarem necessitudine magnopere pro- | COG[ ]ANICVM CAESAREM NECESSITVDINE MAGNOPERE PRO |
| b[are Agrippinae quam senatui memoriam divi Aug(usti) quoi! fuisset prob]atissuma(!) et viri Germanici cum quo unica concor- | B[ ]ATISSVMA ET VIRI GERMANICI CVM QVO VNICA CONCOR |
| d[ia vixsisset et tot pignora edita partu felicissumo! eorum qui superesse]nt commendare itemq(ue) Antoniae Germanici [Caesaris] | D[ ]NT COMMENDARE ITEMQ ANTONIAE GERMANICI [ ] |
| [matris quae unum matrimonium Drusi Germanici patris exp]erta sanctitate morum dignam se divo Aug(usto) | [ ]ERTA SANCTITATE MORVM DIGNAM SE DIVO AVG |
| [tam arta propinquitate exhibuerit et Liviae sororis Germanici Caesaris] de qua optume(!) et avia sua et socer idemq(ue) patruos | [ ] DE QVA OPTVME ET AVIA SVA ET SOCER IDEMQ PATRVOS |
| [princeps noster iudicaret quorum iudicis etiam si non contingeret domum eo]rum merito gloriari posset nedum tam con- | [ ]RVM MERITO GLORIARI POSSET NEDVM TAM CON |
| [iunctis necessitudinibus inligata femina quarum aeq(ue) et dolorem fide]lissumum(!) et in dolore moderatione<m> sena- | [ ]LISSVMVM ET IN DOLORE MODERATIONE SENA |
| [tum probare item quod filiorum Germanici puerilis et pra]ecipue in Nerone{m} Caesare{m} iam etiam | [ ]ECIPVE IN NERONEM CAESAREM IAM ETIAM |
| [iu(v)enis dolor amisso patre tali itemq(ue) Ti(beri) Germanici fratris {Ti}(beri) Germ(anici) Caesar(is) non e]xc<e=V>sserit modum probabilem iudicare | [ ]XCVSSERIT MODVM PROBABILEM IVDICARE |
| [senatum referendum quidem esse acceptum maxume! discipulinae avi eorum et pa]trui et Iuliae Aug(ustae) sed tam<en> ipsorum quoq(ue) no- | [ ]TRVI ET IVLIAE AVG SED TAM IPSORVM QVOQ NO |
| [mine laudandum existumaret item equestris ordinis curam et i]ndustriam unic<e=I> senatui probari quod | [ ]NDVSTRIAM VNICI SENATVI PROBARI QVOD |
| [fideliter intellexsisset quanta res et quam ad omnium salutem pietate]mq(ue) pertinens ageretur et quod frequenti- | [ ]MQ PERTINENS AGERETVR ET QVOD FREQVENTI |
| [bus adclamationibus adfectum animi sui et dolorem de principis nostri] filiq(ue) eius iniuris ac pro r(ei) p(ublicae) utilitate testa- | [ ] FILIQ EIVS INIVRIS AC PRO R P VTILITATE TESTA |
| [tus sit plebem quoq(ue) laudare senatum quod cum equestri ordine consen]serit pietatemq(ue) suam erga principem | [ ]SERIT PIETATEMQ SVAM ERGA PRINCIPEM |
| [nostrum memoriamq(ue) fili eius significaverit et cum effusissumis! studis ad re]praesentandam <poenam> Cn(aei) Pisonis patris | [ ]PRAESENTANDAM CN PISONIS PATRIS |
| [ab semet ipsa accensa esset regi tamen exemplo equestris ordinis a principe] nostro <se passa> sit item senatum probare eo- | [ ] NOSTRO SIT ITEM SENATVM PROBARE EO |
| [rum militum fidem quorum animi frustra sollicitati essent scelere Cn(aei) Pisoni]s patris omnesq(ue) qui <sub> auspicis et im- | [ ]S PATRIS OMNESQ QVI AVSPICIS ET IM |
| [perio principis nostri milites essent quam fidem pietatemq(ue) domui Aug(ustae) praestarent eam spe]rare perpetuo praestaturos | [ ]RARE PERPETVO PRAESTATVROS |
| [cum scirent salutem imperi nostri in eius domus custodia positam esse senatum a]rbitrari eorum curae atq(ue) offi- | [ ]RBITRARI EORVM CVRAE ATQ OFFI |
| [ci esse ut aput! eos ii qui quandoq(ue) eis prae(e)ssent plurumum! auctoritatis haberent qui fidelissum]a(!) pietate salutare huic urbi im- | [ ]A PIETATE SALVTARE HVIC VRBI IM |
| [perioq(ue) p(opuli) R(omani) nomen Caesarum coluissent et quo facilius totius actae rei ordo posterorum m]emoriae tradi posset atq(ue) ii{s} sci- | [ ]EMORIAE TRADI POSSET ATQ IIS SCI |
| [rent quid et de singulari moderatione Germanici Caesaris et de sceleribus Cn(aei) Pisonis patris senat]us iudicasset placere uti oratio | [ ]VS IVDICASSET PLACERE VTI ORATIO |
| [quam recitasset princeps noster itemq(ue) haec senatus consulta in aere incisa quo loco Ti(berio) Caesari Aug(usto) videretu]r ponere<n>tur utiq(ue) hoc s(enatus) c(onsultum) in | [ ]R PONERETVR VTIQ HOC S C IN |
| [cuiusque provinciae celeberruma! urbe eiusq(ue) in urbis ipsius celeberrumo! loco in aere incisum figere]{n}tur itemq(ue) hoc s(enatus) c(onsultum) in hiber- | [ ]NTVR ITEMQ HOC S C IN HIBER |
| [nis cuiusq(ue) legionis at signa figeretur censuerunt in senatu fuerunt CCCI hoc s(enatus) c(onsultum) factu]m est per relationem solum | [ ]M EST PER RELATIONEM SOLVM |
| [Ti(berius) Caesar Aug(ustus) trib(unicia) potestate XXII manu mea scripsi velle me h(oc) s(enatus) c(onsultum) quod est factum IIII Idus Decem(bres) Cotta et M]essa<l>la co(n)s(ulibus) referente me scrip- | [ ]ESSALA COS REFERENTE ME SCRIP |
| [tum referri in tabulas publicas] | [ ] |
Chronological Data:
10. 12. 20 AD
10. 12. 20 AD
Literature:
- CIL 02 (2. Aufl.) 05, 00900; Foto.
- AE 1996, 0885.
- W. Eck - A. Caballos - F. Fernández, Das senatus consultum de Cn.
- Pisone patre (München 1996). - AE 1996.
- A. Caballos - W. Eck - F. Fernández, El senadoconsulto de Gneo Pisón padre (Sevilla 1996). - AE 1996.
- M. Griffin, JRS 87, 1997, 249-263. - AE 1996.
- D. Potter, JRA 11, 1998, 437-457. - AE 1996.
- C. Damon - S. Takács, AJPh 120, 1, 1999, 1-12. - AE 1996.
- D.S. Potter - C. Damon, AJPh 120, 1, 1999, 13-41; pl. 1-8. - AE 1996.
Find circumstances / present location
province:
country:
Spain
ancient find spot:
Gemella?
modern find spot:
find spot:
modern region:
Type of inscription / language
type of inscription:
public legal inscription
language:
Latin
Type of monument
type of monument:
tabula
material:
Bronze
height:
60 cm
width:
(52) cm
depth:
0 cm
letter size:
1.5-0.5 cm
Historical relevant data
religion:
names of pagan deities; cult functions, pagan
geography:
present
social / economic / legal history:
present
Commentary
Sogenanntes senatus consultum de Cn. Pisone patre. 4 Fragmente einer Bronzetafel; Maße beziehen sich auf die 3 aneinanderpassenden Fragmente a-c; Maße Fragment d: 60,5 x (25,2) x 0,4 cm. Ursprüngliche Breite: ca. 91 cm. Lesung nach CIL 02 (2. Aufl.) 05, 00900.
People
Person 1
Name:
M. Valer. M.f. Lem. Messal<l>inus
Praenomen:
M.
Nomen:
Valerius*
Cognomen:
Messallinus
Tribus:
Lemonia
gender:
male
Status:
senatorial order
Person 2
Name:
M. Pisonis
Praenomen:
M.
Cognomen:
Piso
gender:
male
Status:
senatorial order
Person 3
Name:
Plancinae
Cognomen:
Plancina
gender:
female
Status:
senatorial order
Person 4
Name:
Visellio Karo
Nomen:
Visellius
Cognomen:
Karus
gender:
male
Person 5
Name:
Sempronio Basso
Nomen:
Sempronius
Cognomen:
Bassus
gender:
male
Person 6
Name:
Gemanicus Caesar
Praenomen:
Germanicus
Cognomen:
Caesar
gender:
male
Status:
emperor / imperial household
External IDs:
Person 7
Name:
Vononem
Cognomen:
Vonones
gender:
male
Person 8
Name:
[Pisoni]
Cognomen:
Piso+
gender:
male
Status:
senatorial order
Person 9
Name:
Calpurniae Cn. Pisonis f.
Nomen:
Calpurnia
gender:
female
Status:
senatorial order
Person 10
Name:
Iuliae Aug.
Nomen:
Iulia
Cognomen:
Augusta*
gender:
female
Status:
emperor / imperial household
Person 11
Name:
[Drusi Caesaris]
Praenomen:
Drusus+
Cognomen:
Caesar+
gender:
male
Status:
emperor / imperial household
External IDs:
Person 12
Name:
C. Atius L.f. Ani. Capito
Praenomen:
C.
Nomen:
Atius
Cognomen:
Captio
Tribus:
Aniensis
gender:
male
Status:
senatorial order
Person 13
Name:
[Agrippinae]
Cognomen:
Agrippina+
gender:
female
Status:
emperor / imperial household
Person 14
Name:
Antoniae
Nomen:
Antonia
gender:
female
Status:
emperor / imperial household
Person 15
Name:
[Drusi]
Cognomen:
Drusus+
gender:
male
Status:
emperor / imperial household
Person 16
Name:
[Liviae]
Nomen:
Livia+
gender:
female
Status:
emperor / imperial household
Person 17
Name:
Nerone{m} Caesare{m}
Praenomen:
Nero
Cognomen:
Caesar
gender:
male
Status:
emperor / imperial household
External IDs:
Person 18
Name:
[Ti. Germanici]
Praenomen:
Ti.+
Cognomen:
Germanicus+
gender:
male
Status:
emperor / imperial household
Person 19
Name:
Sex. Pom[p. Sex.f.] Arn.
Praenomen:
Sex.
Nomen:
Pompeius+*
Tribus:
Arnensis
gender:
male
Status:
senatorial order
Person 20
Name:
M. Pomp. M.f. Ter. Priscus
Praenomen:
M.
Nomen:
Pompeius*
Cognomen:
Priscus
Tribus:
Teretina
gender:
male
Status:
senatorial order
Person 21
Name:
C. Arrenus C.f. Gal. Gallus
Praenomen:
C.
Nomen:
Arrenus
Cognomen:
Gallus
Tribus:
Galeria
gender:
male
Status:
senatorial order
Person 22
Name:
L. Nonius L.f. Pom. A<sp>re[nas]
Praenomen:
L.
Nomen:
Nonius
Cognomen:
Asprenas+
Tribus:
Pomptina
gender:
male
Status:
senatorial order
Person 23
Name:
[M.] Vinicius P.f. Pob.
Praenomen:
M.+
Nomen:
Vinicius
Tribus:
Publilia
gender:
male
Status:
senatorial order
Person 24
Name:
Ti. Caesar <divi> Aug.f. Aug.
Praenomen:
Ti.
Nomen:
Caesar
Cognomen:
Augustus*
gender:
male
Status:
emperor / imperial household
External IDs:
Person 25
Name:
Cn. Pisonis
Praenomen:
Cn.
Cognomen:
Piso
gender:
male
Status:
senatorial order
General Data
HD-Nr:
HD030785
Work Status:
provisional
Last Update:
2013-05-07 by Gräf
See Also:
Consulate:
